Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Türkiye’nin tarımsal üretimini olumsuz etkileyen don afetine dair önemli açıklamalarda bulundu. Bayraktar, yaşanan bu doğal felaketin üreticiler üzerinde büyük bir maddi kayba yol açtığını belirterek, zarar gören bölgedeki çiftçilerin kredi borçlarının faizsiz bir şekilde ertelenmesi gerektiğini söyledi. Ayrıca, don olayının gıda fiyatları üzerinde de etkili olacağına dikkat çekti.
Bayraktar, geçtiğimiz günlerde Adana, Mersin, Hatay gibi Akdeniz bölgesinde etkili olan don afeti nedeniyle tarımsal üretimde büyük kayıplar yaşandığını ifade etti. Don olayının özellikle şeftali, kayısı, erik, patates, karpuz, narenciye, kabak, patlıcan, biber ve salatalık gibi ürünlerde ciddi hasara yol açtığını belirtti. Bayraktar, "Geçmiş olsun dileklerimi iletmek istiyorum. Tarım sektörü doğal afetlerden en çok zarar gören alanların başında yer alıyor. Bu afet, çiftçilerimizi zor durumda bırakacak. Zarar gören üreticilerimize yönelik hükümetin harekete geçmesi ve bu zararları telafi edici yardımlar yapılması gerekmektedir" dedi.
"Üreticilerin Kredi Borçları Faizsiz Ertelenmeli"
Don afetinin ardından yapılan hasar tespit çalışmalarına da değinen Bayraktar, çiftçilerin zararlarının hakkaniyetli bir şekilde belirlenmesi gerektiğini vurguladı. "Hasar tespit komisyonları zarar gören sahalarda incelemelere başladı, ancak bu süreçte birçok sorun çıkabiliyor ve çiftçilerimizin zararları olduğundan düşük gösterilebiliyor. Bu durumun önüne geçmek için zararların doğru bir şekilde tespit edilmesi gerekiyor" şeklinde konuştu.
Bayraktar, özellikle Çukurova bölgesinde yaşanan don olayının, patates üretiminde yüzde 100'e yakın bir hasara yol açtığını kaydetti. "Gelecek yıl patates rekoltesinde büyük bir azalma olacak. Çukurova bölgesinde Nisan sonunda hasat edilmesi planlanan patateslerde ciddi zarar bekleniyor" dedi.
"Ramazan Ayı Öncesi Fiyat Artışları Endişe Verici"
Bayraktar, bu afetlerin gıda fiyatlarını da olumsuz etkileyeceğine dikkat çekerek, özellikle Ramazan ayında yüksek olan gıda fiyatlarının daha da artabileceğinden endişe duyduklarını ifade etti. "Don afeti, hem üretici hem de tüketici açısından zorluklar yaratacak. Bu afetin, halihazırda yüksek olan gıda fiyatlarını daha da artırmasını bekliyoruz" dedi.
"Market Fiyatlarında En Yüksek Artış Beyaz Lahanada"
TZOB Genel Başkanı, şubat ayında üretici ve market fiyatları arasındaki farkları da değerlendirdi. Bayraktar, Ramazan ayı öncesi market fiyatlarına bakıldığında, 39 üründen 36'sının fiyatının arttığını, 2'sinin fiyatının düştüğünü, 1 ürünün ise fiyatında değişim olmadığını belirtti. Markette en fazla fiyat artışının yüzde 160,2 ile beyaz lahanada görüldüğünü kaydeden Bayraktar, "Beyaz lahanadaki fiyat artışını, yüzde 94,1 ile kabak, yüzde 80,9 ile limon ve yüzde 62,5 ile yumurta izledi. Geçen yıl Ramazan ayı öncesine göre bu yıl tüketiciler, beyaz lahanayı 2,6 kat, kabağı 1,9 kat, limonu 1,8 kat, yumurtayı ise 1,6 kat daha pahalı alacak" diye konuştu.
"Üretici ve Market Arasındaki Fiyat Farkları Büyüdü"
Bayraktar, Şubat ayında üretici ve market arasındaki fiyat farklarının en fazla kuru fasulyede görüldüğünü söyledi. "Şubat ayında kuru fasulye fiyatındaki fark yüzde 217'yi buldu. Kuru fasulyede üretici fiyatı 33 TL 29 kuruş iken, market fiyatı 105 TL 54 kuruşa yükseldi" dedi. Ayrıca, havuç, kuru kayısı ve Antep fıstığındaki fiyat farklarının da oldukça yüksek olduğunu belirtti.
"Patlıcan, Markette En Fazla Fiyat Artışı Gösteren Ürün Oldu"
Bayraktar, Şubat ayında patlıcanın market fiyatlarının yüzde 35,8 arttığını belirterek, bunun ardından havuç, portakal ve kabak fiyatlarında artış görüldüğünü kaydetti. "Patlıcandaki fiyat artışını, yüzde 30 ile havuç, yüzde 27,3 ile portakal ve yüzde 19,4 ile kabak izledi. Karnabahar ise markette fiyatı en fazla düşen ürün oldu" dedi.
"Üreticide Fiyat Düşüşü En Çok Karnabaharda Görüldü"
Üreticideki fiyat değişimlerine de değinen Bayraktar, şubat ayında karnabaharda fiyat düşüşü görüldüğünü söyledi. "Üreticide en fazla fiyat düşüşü karnabaharda oldu. Karnabahardaki fiyat düşüşünü, ıspanak, marul ve beyaz lahana izledi. Üreticide en fazla fiyat artışı ise yüzde 275 ile limonda görüldü" diye konuştu.
"Girdi Maliyetleri Yükseldi"
Bayraktar, üretici fiyatlarının yanı sıra girdi maliyetlerinde de artışlar yaşandığını belirtti. "Şubat ayında gübre fiyatlarında artışlar gözlemlendi. DAP gübresi yüzde 0,7, 20.20.0 kompoze gübresi yüzde 2,7 oranında arttı. Amonyum sülfat gübresi ve ÜRE gübresi ise biraz azaldı. Mazot fiyatları ise son bir yılda yüzde 13,9 oranında arttı" dedi. Elektrik ve ilaç fiyatlarının da artmaya devam ettiğini ifade etti.
Bayraktar, "Bu zorlu dönemde, Ramazan ayının tüm İslam âlemine ve milletimize sağlık, huzur, bolluk ve bereket getirmesini temenni ediyorum" diyerek sözlerini sonlandırdı.
İHA