8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nün kökeni, 1800’lü yıllara kadar uzanıyor. Tarihler 8 Mart 1857’yi gösterdiğinde, ABD’nin New York kentindeki bir tekstil fabrikasında 40 bin kadın işçi, daha iyi çalışma koşulları için greve başladı. Ancak grev, bir yangın faciasına dönüşerek 129 kadının hayatını kaybetmesine yol açtı.
O günden sonra, bu facia, kadınların mücadele ateşini yakmış ve tarih boyunca kadınların eşitlik ve hak mücadelesinin simgesi haline gelmiştir.
Grev Faciası ile Sonuçlanan Mücadele
Kadın işçiler, yalnızca daha iyi çalışma koşulları talep ediyordu. Ancak polis, işçilerin greve gitmesi nedeniyle fabrikayı kapatarak onları içeride kilitledi. Yangın çıktığında içeride kalan 129 kadın işçi can verdi. Bu trajik olay, kadınların dünya çapında seslerini duyurabilmeleri için bir simge haline geldi.
Yıllar Sonra Gelen Anma
Dünya Kadınlar Günü, hemen bu olayın ardından kutlanmaya başlanmadı. İlk öneri, 53 yıl sonra, 26-27 Ağustos 1910’da Danimarka’da yapılan İkinci Uluslararası Sosyalist Kadınlar Konferansı’nda geldi.
İlk Anma 1911’de Gerçekleşti
Alman Sosyal Demokrat Partisi önderlerinden Clara Zetkin, 1857’de hayatını kaybeden işçilerin anısına 8 Mart’ın Dünya Kadınlar Günü olarak kutlanmasını önerdi. Bu öneri oy birliği ile kabul edildi ve ilk anma 1911 yılında gerçekleştirildi.
Kadınlar Günü’nün İsmi ve Uluslararası Kabulü
1921’de ise, Üçüncü Uluslararası Kadınlar Konferansı’nda 8 Mart, “Dünya Emekçi Kadınlar Günü” olarak değiştirildi. Ancak, kadınlar, Birinci ve İkinci Dünya Savaşları sırasında kutlamalar ve anmaların kısıtlandığı yıllar yaşadılar. 1960’ların sonunda ise 8 Mart’ı yeniden anmaya başladılar.
Son olarak, Birleşmiş Milletler, 8 Mart’ı "Dünya Kadınlar Günü" olarak kabul etti. Ancak BM’nin resmi açıklamasında, ölen işçilerin anısına özel bir atıfta bulunulmadı.
8 Mart, Türkiye’de ilk kez 1921 yılında kutlandı. 1975’ten sonra ise kitlesel kutlamalar yapılmaya başlandı. 12 Eylül Darbesi ile kısa bir ara verildikten sonra, 1984 yılından itibaren 8 Mart kutlamaları düzenli olarak devam etmektedir.
8 Mart Dünya Kadınlar Günü, sadece kadınların tarihsel mücadelesini anmakla kalmayıp, her yıl, kadınların toplumsal eşitlik, adalet ve haklar için verdikleri mücadelenin simgesi olarak dünya genelinde kutlanmaktadır.
Haber Merkezi
