İlk istatistiki kayıtların 2004 yılında alınması ile birlikte samsun için 2013 yılında 7 dekara kadar azalan kenevir üretimi, 2020 yılında 2633 dekar alanda tohum 14 dekar alanda lif üretimine sahip. 2023 yılı itibari ile 2733 dekar alanda lif yada tohum için Havza, Ladik, Vezirköprü ve Bafra ilçelerinde lif yada tohum için 155 üreticiyle üretim söz konusu. Ayrıca Çarşamba, Atakum ve Vezirköprü ilçelerinde ise 19 Mayıs Üniversitesi Kenevir Araştırmaları Enstitüsü ile Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü’nün 8 dekarlık açık ve örtü alanda ARGE üretimi söz konusu.
Vezirköprü’de yapılan ‘Liflik Kenevirde Makineli Hasat Töreni’ne, Vezirköprü Kaymakamı Özgür Kaya, Samsun İl Tarım ve Orman Müdürü İbrahim Sağlam, Keneviro Tarım Üretim Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi Genel Koordinatörü Hasan Sağdan, Vezirköprü Belediye Başkan Yardımcısı Salih Sefacı, Vezirköprü İlçe Jandarma Komutanı J. Bnb. Ümit Çetinkaya, muhtarlar, kooperatif, oda ve birlik Başkanları ve konu paydaşları katılım sağladı.
Konu ile ilgili konuşan Samsun İl Tarım ve Orman Müdürü İbrahim Sağlam, “Daha önceki yıllarda sanayi ile bütünleşmemesi nedeniyle kenevirin ekiminde artış sağlanamamıştı. Dolayısıyla 2019 ve 2020 yılında üretilen kenevirin değerlendirilememesi nedeniyle 2021 yılında üretim düşmüştü. 2022 yılında ise kenevirin tekstilde kullanılmasıyla ilgili Havza Organize Sanayi Bölgesi’nde bir fabrika kuruldu ve bu fabrika sözleşmeli üretime geçti. 2023 yılı içerisinde 2737 dekar alanda ekim yaptırdık. Bugün de Vezirköprü Narlısaray’da ürünün hasadını yapıyoruz. Buradaki üretim amacımız tekstilde kullanılacağı için daha çok life yönelik. Bunun yanında gerek 19 Mayıs Üniversitesi gerekse Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü tohum konusunda Ar-ge çalışmalarını sürdürüyor. O çerçevede üretimlerimiz de devam ediyor. Daha önceden belirlediğimiz hedef doğrultusunda, Samsun İlimiz kenevir konusunda hem sanayide hem üretimde Ülkemizin lokomotifi olacak. En fazla ve en karlı üretimi de Vezirköprü’de yapacağız inşallah” dedi.
Tarım ve Orman Bakanlığı tarımsal desteklemelerdeki münavebe kuralları da dikkate alındığında kenevirin yazlık tarla bitkileri için iyi bir münavebe bitkisi olduğu bilinmekte. Bu durumda 2022 yılında başlayan yatırımlarla birlikte yine Samsun için öncelikli ürünler arasında yerini aldı.
Kenevir bölgenin en az pestisit kullanımı ile su ve karbon ayak izi en düşük ürünlerinden biridir. Ancak unutulmamalıdır ki kenevir mevcut hali ile mamul değil hammaddedir. Dolayısıyla sanayisi olmadan kenevir üretimi arttırılamayacaktır. Tarım ancak sanayiye dayalı yapıldığı zaman üretici il ve ülke ekonomisine katma değer sağlayacak.
Kenevirde ruhsatlı üretim kadar kaçak üretiminde önem arz ettiği bilinmelidir. Nihayetinde kenevir yani KENDİR üretimi aynı haşhaş ve çeltikte olduğu gibi ruhsata tabidir.
Samsun’da kenevir konusunda tüm kurum ve kuruluşların mevcut yönetmelik hükümlerine göre bir disiplin oluşturup sürdürmek konusunda birbiri ile organik bağ kurması, kenevirin Samsun için kıymetini artırmaktadır.
Nihai olarak kolluk güçlerinin ruhsatlı üretim alanlarında Samsun İl Tarım ve Orman Müdürlüğü personeli ile kontrollerde beraber çalışması, sahada elimizi güçlendirmektedir. 2023 yılında yapılan çalışmalarda tüm paydaşlarla koordineli arazi kontrollerinde; sel, yağmur zararı görülen parsellerde gerekli tedbirler alındı. Üreticilerle birlikte yapılan tarla ziyaretleri kadar, denetim ortaklarıyla habersiz kontrollerle saha denetimleri de yapılmakta.
Okan Aralan