Yorgancılar, hazır dikim makine yorganlarına direniyor
El yapımı yorgana göre fiyatı yarı yarıya daha ucuz olan hazır dikim makine yorganları, yorgancılık mesleğine tehlike oluşturuyor. Mesleğin son temsilcisi yorgancılar ise azalan işlerine rağmen mesleklerini devam ettirmeye çalışıyor.
Çift kişilik bir yün yorgan bin TL’ye, pamuk yorgan ise 750 TL’ye dikiliyor. Hazır dikim makine yorganları ise 600 TL’den satışa sunuluyor. Hazır dikim ucuz yorganların piyasada yaygınlaşması ile yorgan diktirenlerin sayısının azaldığını ifade eden yorgancılar, tek tük de olsa yün ve pamuk yorganın kıymetini bilen bazı vatandaşların hala yorgan diktirdiğini belirttiler.
“Çift kişilik yün yorgan bin TL, hazır dilim ise 400 TL”
Hazır yorganların fiyatının el yapımı yorganlara oranlara oldukça ucuz ama sağlıksız olduğunu ifade eden 40 yıllık yorgan ustası Mehmet Selçuk, “Bu mesleği 40 yıldır yapıyorum. Bazı zorluklarımız var. Müşteri yün getiriyor ama bazıları toz çıkıyor ve her şey bizden olmak zorunda oluyor. Müşteri getirdiği zaman, her şey müşteriden olursa yorganı 250 TL’ye dikiyoruz. Malzeme bizden olursa koyun yünü çift kişilik yorganı bin TL’den, pamuk isterlerse 750 TL’den yapıyoruz. Çift kişilik yorganın boyu 2.20’ye 2.25 oluyor. Sera dediğimiz çeyizlik yorganlar ise 1200 ile 1500 TL arasında değişiyor. Eskiden bizlere çok yorgan geliyordu. Şimdi yorgan gelmemesinin sebebi makine ile hazır yorganların kullanımın artması. Tuhafiyede, marketlerde dahi yorgan satılıyor artık ve bu bizi etkiliyor. Hazır yorganlar çıktığından beri işler biraz durgun ilerliyor. Makine yorganlarının tanesi ortalama teklisi 300, çift kişiliği de 400 liradan satılıyor” dedi.
“El yapımı yorganın 30 yıl ömrü var”
Endüstriyel yorganların ömrünün el yapımı yorganlara göre oldukça az olduğuna dikkat çeken Mehmet Selçuk, “El yapımı ile makine yorganlarının farkı ilk olarak iplerinden başlıyor. Makine yorganlarının ipleri el yapımına göre daha çürük oluyor. El dikimi yorganlarda ipler ise daha sağlam oluyor. Makine yorganını 10 sene kullanırsan el yapımı yorganı 30 sene kullanırsın. Eski zamanlarda bir gelin geldiği zaman 2-3 tane yorgan alıyordu. Şu anda ise insanlar puf yorgan diye makine dikimi olan yorganları alıyorlar. El dikimi yorganlara fazla ağırlık vermiyorlar. Yün yorgan, doğal olduğundan daha kullanışlıdır. Eski inşalarımız bunu bildiğinden almaktan vazgeçmiyor. 25 senelik yorganını kullanıyor, malzemesinin yüzünü alıp bize veriyor ve tekrar dikiyoruz. En iyi yorgan da koyun yününden olur. Vatandaş bütçesine göre alışveriş yapıyor. Yün yorgan alanda oluyor elyaf yorgan alanda. Müşteri, elyaf yorganı kabarık diye alıyor. Ben olsam elyaf yorgan almam. Çünkü plastikten üretiliyor. Müşteri bunu pek bilmiyor. Sıcak tutma bakımından pamuk ve yün diğer yorganlara göre daha iyidir” diye konuştu.
“100 yorgancıdan 10 yorgancı kaldı”
Samsun’da eskiden 100’ye yakın yorgancı olduğunu ancak şu anda iki elin parmakları kadar yorgancının mesleği idame ettirdiğini vurgulayan Selçuk, şunları söyledi:
“Samsun’da eskiden 100 tane yorgancı vardı ama şu anda 10 tane bile yoktur. Yorgancılığa devam edenlerin çoğu da emekli olmuştur, evini falan almıştır vakit geçsin diye yorgan dikiyordur. Bu meslekte benden başka kalfa da yok. Şimdiki gençler meslek öğrenmektense paraya bakıyor. Şu an kalfa yetişmiyor. Böyle giderse makine yorganı devam eder ancak el dikimi yorgancılık mesleğinin devam etmesi biraz zor gibi görünüyor.”
İHA