Dr. Esra Tutal, gebelikte şeker hastalığı hakkında açıklamalarda bulundu. Uzm. Dr. Tutal, “Gebelik şekeri, gebelik sırasında tespit edilen kan şekeri yüksekliğidir. Gebelik şekeri annede yüksek tansiyon hastalığı gelişme riskini artırır. Ayrıca bebekte yenidoğan döneminde hipoglisemi (şeker düşüklüğü) ve yenidoğan sarılığını tetikleyebilir” şeklinde konuştu.
Riski artıran durumlar
Uzm. Dr. Esra Tutal, gebelikte şeker hastalığı gelişme riskini artıran unsurları şöyle sıraladı:
• “Ailede şeker hastalığı olması (anne, baba veya kardeşler),
• Gebelikten önce kilolu olmak,
• 4500 gramdan daha ağır bebek doğurmuş olmak,
• Öncesinde erken doğum yapmış olmak,
• Gebelik öncesi gizli şeker hastalığı (pre-diyabet),
• 25 yaşın üzerinde gebe kalmak,
• Polikistik over sendromu (PKOS).”
Uzm. Dr. Tutal, hiç risk faktörü olmadan da gebelik şekerinin gelişebileceğinin unutulmaması gerektiğinin altını çizdi.
Tanı konma süreci
Genellikle gebeliğin 24. ve 28. haftaları arasında gebelik şekeri teşhisi konulduğunu belirten Uzm. Dr. Tutal, “Önceden gebelik şekeri geçirdiyseniz veya doktorunuz riskli olduğunuzu düşünüyorsa, 13. haftadan önce de testler yapılabilir. Gebelik şekeri taraması, oral glukoz tolerans testi (şeker yükleme testi olarak bilinir) ile yapılır. 50 gram glukozlu içecek içildikten 30 dakika sonra alınan kan düzeyine bakılır. Test sonucu anormal ise 100 gram glukoz ile tekrar test yapılır” dedi.
Şeker yükleme testi yapılabilir
Şeker yükleme testi yaptırmanın zararlı olmadığını dile getiren Uzm. Dr. Tutal, “Test sırasında alınan şeker, 1 bardak şekerli içecek, birkaç dilim tatlı ya da bir tabak pirinç pilavındaki şeker kadardır. Asıl riskli olan durum annede gebelik şekeri olması ve bu durumun bilinmemesidir” ifadelerinde bulundu. Gebelikte şekerin bebeğe ve anneye verdiği zararlara değinen Uzm. Dr. Tutal, şu bilgileri paylaştı:
Bebeğe verdiği zararlar:
“• Bebeğin fazla kilolu olması (makrozomi): Anne kanındaki yüksek şeker, bebeğe geçerek bebekte aşırı miktarda insülin üretilmesine bu da bebeğin aşırı büyümesine neden olur. Aşırı büyük olan bebeklerin doğum travmalarına maruz kalma ihtimalleri artar.
• Erken doğum: Annenin yüksek kan şekeri erken doğumu tetikleyebileceği gibi bebeğin aşırı büyük olması da erken doğum kararının alınmasına neden olabilir.
• Solunum sıkıntısı (respiratuar distres sendromu): Gebelik şekeri olan annelerin bebeklerinde doğum erken olmasa bile akciğer gelişimi yetersiz olabilir ve bebek doğduğu zaman nefes almakta zorlanabilir.
• Düşük kan şekeri (hipoglisemi): Kan şekeri kontrolsüz olan annelerden doğan bebeklerde doğum sonrası kan şekeri düşebilir. Çok ciddi düşüşler bebeğin havale geçirmesine neden olabilir. Derhal kan şekerinin yükseltilmesi gerekir.
• Obezite ve tip 2 diyabet: Gebelik şekeri olan annelerden doğan bebeklerde yaşamlarının ileri dönemlerinde obezite ve tip 2 diyabet hastalığı gelişme riski artmıştır.”
Anneye verdiği zararlar:
• Yüksek tansiyon ve preeklampsi (gebelik zehirlenmesi): Gebelik şekeri, yüksek tansiyon riskini arttırır. Ayrıca hem anne hem de bebeğin hayatını tehlikeye sokan preeklampsi riskini arttırır.
• Gelecek yaşamda diyabet: Gebelik şekeri geçirdiyseniz, bir sonraki gebelikte de muhtemelen gebelik şekeri olacaksınızdır. Ayrıca yaşınız ilerledikçe tip 2 diyabet hastası olma ihtimaliniz de artacaktır. Gebelik şekeri geçiren kadınların yaşam tarzlarında yapacakları sağlıklı beslenme ve egzersiz gibi sağlıklı değişimler, gelecekte şeker hastası olma ihtimallerini azaltır”
Her 2-3 yılda bir diyabet riskinin değerlendirilmeli
Tedavide öncelikle diyet tedavisi ve beraberinde parmak ucundan kan şekeri takibi gerektiğini belirten Uzm. Dr. Tutal, “Diyetle kan şekeri kontrol altına alınamayan hastalarda insülin tedavisi gerekir. Doğum sonrası kan şekeri ölçümüne bir süre daha devam edilmelidir. Doğumdan yaklaşık 2 ay sonra şeker yüklemesi yapılarak şekerin tamamen normale döndüğünden emin olunmalıdır. Daha sonra her 2-3 yılda bir diyabet riskinin değerlendirilmesi gereklidir. Bu hastalığın tedavisi endokrinoloji ve kadın hastalıkları ve -doğum Uzmanı hekimlerince yapılmaktadır” dedi.
Okan Aralan
