Türk Borçlar Kanunu'na göre, kiralanan konutun yapısal özellikleriyle ilgili, maliyeti yüksek ve konutun işlevselliğini doğrudan etkileyen onarımlar ev sahibinin sorumluluğunda bulunuyor. Tesisatın yenilenmesi, kombi veya ısıtma sistemlerinin değiştirilmesi, çatı ve dış cephe tamiratları ile asansörün kapsamlı bakımları gibi masraflar bu kapsamda yer alıyor.
Uzmanlar, kiracı ve ev sahiplerinin bu ayrımı doğru bilmesinin önemine dikkat çekiyor; çünkü yanlış bilgi, kiracıların kendi yükümlülüğünde olmayan büyük harcamaları üstlenmesine yol açabiliyor.
Kiracı Zorunlu Masraf Yaptığında Ne Olur?
Bazı ev sahipleri tadilatları geciktirebiliyor veya masrafları üstlenmekten kaçınabiliyor. Bu durumda, yaşam güvenliğini veya konutun kullanılabilirliğini etkileyen bir sorunu kiracı kendi bütçesiyle giderirse, ödediği tutarı ev sahibinden geri alma hakkına sahip oluyor. Kanun, bu ödemeleri “zorunlu masraf” olarak tanımlıyor ve iadenin zorunlu olduğunu belirtiyor.
Yargıtay Kararları Yol Gösteriyor
Yargıtay kararları, kiralanandaki ayıp giderilmeden ev sahibinin sorumluluktan kaçamayacağını netleştiriyor. Kiracının zorunlu tamir için yaptığı ödemelerin ev sahibi tarafından karşılanması gerekiyor ve yapılan harcama kira bedelinden düşülebiliyor. Çatı akması, elektrik sisteminin tamamen yenilenmesi veya kombinin işlevini yitirmesi gibi örnekler, bu sorumluluğun ev sahibine ait olduğunu açıkça ortaya koyuyor.
Kiracılar Haklarını Nasıl Koruyabilir?
Uzmanlar, kiracıların yaptıkları her zorunlu harcamayı belgelendirmesinin önemini vurguluyor. Gerekirse noter üzerinden ihtar çekmek, sürecin daha hızlı ve sorunsuz ilerlemesini sağlıyor. Ev sahibinin kendi sorumluluğundaki masrafı kiracıya yükleme hakkı bulunmuyor; kiracı tarafından karşılanan zorunlu giderler, hem kanuni bir zorunluluk hem de kira ilişkisinin doğal bir sonucu olarak iade ediliyor.
