Cenazede helva yapılması, Türkiye’de yaygın olan bir gelenektir ve dini bir zorunluluğu bulunmamakla birlikte kültürel ve yöresel uygulamalara göre farklılık gösterebilir. Genel kabul gören uygulama ise şu şekildedir:
Cenazede Helva Ne Zaman Yapılır?
Genellikle cenazenin defnedildiği gün, defin işleminin ardından veya eve taziye için gelen misafirlere ikram edilmek üzere helva yapılır.
Bazı yörelerde, özellikle Anadolu’nun çeşitli bölgelerinde, helva yapımı cenazeden sonraki ilk akşam da gerçekleştirilebilir.
İstanbul ve büyük şehirlerde ise genellikle cenaze günü defin sonrası eve dönüldüğünde yakın akrabalar veya komşular tarafından helva kavrularak misafirlere dağıtılır.
Helva, hem vefat eden kişinin ruhuna dua amacıyla hem de taziye için gelenlere ikram edilen geleneksel bir yiyecek olarak kabul edilir.
Mevlit ve 40. Gün Helvası
Bazı aileler ayrıca:
7. gün,
40. gün,
52. gün veya
Yıl dönümünde
mevlit veya anma etkinlikleri düzenler ve bu günlerde de helva yapılarak dağıtılır.
Cenazede helva, çoğunlukla defin işlemi tamamlandıktan sonra ya da aynı günün akşamında yapılır. Yöresel gelenekler ve aile tercihlerine göre farklı zamanlarda da yapılması mümkündür.
İşte klasik ve yaygın kullanılan Cenaze Helvası (Un Helvası) tarifi:
2 su bardağı un
150 gram tereyağı (isteğe bağlı olarak yarı yarıya sıvı yağ eklenebilir)
1,5 su bardağı toz şeker
2 su bardağı su (isteğe göre yarısı süt, yarısı su da olabilir)
Not: Bazı yörelerde su yerine tamamen süt kullanılır. Sütlü helva daha açık renkli ve yumuşak kıvamlı olur.
Şerbet Hazırlığı:
Derin bir kapta şeker ve suyu karıştırın. Şeker tamamen eriyene kadar karıştırmanız yeterli, kaynatmanıza gerek yok. Kenarda bekletin.
Unun Kavrulması:
Geniş tabanlı bir tencerede tereyağını eritin.
Yağ tamamen eriyince unu ekleyin.
Kısık ateşte sürekli karıştırarak unun kokusu çıkana ve rengi koyu altın sarısı veya kahverengiye dönene kadar kavurun. Bu aşama yaklaşık 20-25 dakika sürebilir. Sabırlı olun, helvanın lezzeti bu aşamaya bağlıdır.
Şerbetin Eklenmesi:
Kavrulan una yavaşça hazırladığınız şerbeti dökün. Dikkat edin; bu aşamada tencere sıçrayabilir, elinizi koruyun.
Hızlıca karıştırarak topaklanmayı önleyin.
Helva şerbeti çekip koyu, yoğun bir kıvam alıncaya kadar karıştırmaya devam edin. Helva toparlanınca ocaktan alın.
Cenazede Yapılan İrmik Helvası Tarifi
2 su bardağı irmik
125 gram tereyağı (isteğe göre yarısı sıvı yağ kullanılabilir)
2 su bardağı toz şeker
2,5 su bardağı su (isteğe bağlı olarak yarısı süt, yarısı su kullanılabilir)
İsteğe göre ceviz, fındık veya çam fıstığı (isteğe bağlı)
Şerbet Hazırlığı:
Bir kapta şeker ve suyu karıştırın, şeker eriyene kadar bekletin. Kaynatmanıza gerek yok, soğuk şerbet kullanılacak.
İrmik ve Yağın Kavrulması:
Geniş bir tencereye tereyağını alın, eritin.
İrmikleri ekleyin, kısık ateşte sürekli karıştırarak kavurun.
İrmik hafif kahverengi renk alana kadar sabırla kavurun. Eğer fıstık veya ceviz kullanacaksanız, irmikle birlikte kavurmaya başlayabilirsiniz.
Şerbetin Eklenmesi:
Kavrulan irmiğe yavaşça hazırladığınız şerbeti dökün. Dikkatli olun, sıcak yağ ile temas ettiğinde sıçrama olabilir.Sürekli karıştırarak irmiğin tüm şerbeti çekmesini sağlayın. Helva kıvam aldıktan sonra ocağın altını kapatın.
