Günlük yaşamda müzik, podcast ya da telefon görüşmeleri için sıklıkla tercih edilen kablosuz kulaklıklar, konforu kadar sağlık üzerindeki etkileriyle de gündemde. Özellikle Bluetooth teknolojisinin yaydığı radyofrekans dalgalarının beyin hücrelerine zarar verip vermediği konusunda farklı görüşler bulunuyor. BBC, bu tartışmalara ışık tutacak bilimsel verileri derledi.
Bluetooth kulaklıklar radyasyon yayıyor mu?
Kablosuz kulaklıklar, telefonlara Bluetooth teknolojisi aracılığıyla bağlanıyor. Bu teknoloji, düşük düzeyde elektromanyetik alan (radyofrekans radyasyonu) içeriyor. Ancak bu radyasyon türü, insan sağlığına zarar verebilecek iyonlaştırıcı radyasyondan çok daha düşük frekansta çalışıyor. Cancer Research UK tarafından 2019’da yayımlanan rapora göre, Bluetooth kulaklıkların kanser riskini artırdığına dair yeterli bilimsel kanıt bulunmuyor. Ancak uzmanlar, bu alandaki araştırmaların hâlâ devam ettiğini vurguluyor.
Gürültü önleyici kulaklıklar işitme duyusunu koruyabilir
Son yıllarda popüler hale gelen gürültü önleyici kulaklıklar, dış sesleri bastırarak kullanıcıya sessiz bir dinleme ortamı sunuyor. İngiltere Odyoloji Akademisi’nden Claire Benton, bu kulaklıkların yüksek sesle dinleme ihtiyacını azalttığı için işitme kaybı riskini düşürebileceğini söylüyor. Benton ayrıca, “Dinleme alışkanlıklarına ara vermek ve sesi kulağa zarar verecek seviyelere çıkarmamak önemli” uyarısında bulunuyor. 85 desibelin üzerindeki seslere sekiz saatten fazla maruz kalmak, kalıcı işitme kayıplarına yol açabiliyor.
Aşırı kullanımda dikkatli olunmalı
Uzmanlar, gürültü önleyici kulaklıkların uzun süreli kullanımının, bazı kişilerde işitsel işlemleme becerilerini zayıflatabileceğine dair söylentilerin bulunduğunu aktarıyor. Ancak bu iddiaların bilimsel olarak henüz doğrulanmadığı belirtiliyor.
Kulak tıkaçları da etkili bir koruma yöntemi
Konser veya festival gibi yüksek sesli ortamlarda kulak tıkaçları kullanmak, işitme duyusunu korumak için etkili bir yöntem olarak öne çıkıyor. Kraliyet İşitme Engelliler Enstitüsü (RNID) verilerine göre, 18-28 yaş arası bireylerin yüzde 58’i yüksek sese bağlı işitme sorunları yaşadığını bildiriyor. Odyolog Saira Hussain, “Festivallere giden herkesin kulaklarını koruyacak bir önlem alması gerekiyor” diyerek, en basit köpük kulak tıkaçlarının bile etkili olduğunu vurguluyor.
Endişeye gerek yok ama bilinçli kullanım şart
Bilimsel veriler, kablosuz kulaklıkların yaydığı radyasyonun sağlığa ciddi bir tehdit oluşturmadığını, ancak uzun süre yüksek sesle kullanımın işitme sağlığına zarar verebileceğini gösteriyor. Uzmanlara göre en güvenli yol, sesi düşük tutmak, düzenli ara vermek ve kulakları dinlendirmekten geçiyor.
