Türkiye ekonomisinin 2026-2028 dönemine yön verecek Orta Vadeli Program (OVP) kamuoyuyla paylaşıldı. Programda yer alan Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES), çalışanlar arasında büyük merak ve tartışma yarattı. Yeni sistemin “kıdem tazminatını ortadan kaldıracağı” yönündeki iddialar gündemi meşgul ederken, uzmanlardan konuyla ilgili peş peşe açıklamalar geldi.
TES nedir? Yeni emeklilik modelinin amacı
Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES), işçi ve işverenin katkılarıyla oluşturulacak bir fon sistemi olarak tanımlanıyor. Amaç, çalışanların emeklilik döneminde ek gelir elde etmesini sağlamak. OVP’ye göre sistemin en geç 30 Haziran 2026’da devreye alınması planlanıyor. TES, bireysel emeklilik sistemine (BES) benzer şekilde işleyecek ancak devlet destekli, zorunlu katılım esasına dayalı bir model olacak.
“Kıdem tazminatı kalkacak” iddiaları gerçeği yansıtıyor mu?
TES’in gündeme gelmesiyle birlikte, “kıdem tazminatı kalkıyor mu?” sorusu çalışanlar arasında ciddi endişe yarattı.
Sosyal Güvenlik Başuzmanı İsa Karakaş, bu iddiaların gerçeği yansıtmadığını vurguladı. Karakaş, geçmiş yıllarda da OVP’lerde TES benzeri düzenlemelerin yer aldığını ancak hiçbirinin yürürlüğe girmediğini hatırlattı. Uzman, “2026 hedefi gerçekçi değil. Bu sistemin o tarihte aktif hale gelmesi şu anda mümkün görünmüyor.” ifadelerini kullandı.
Akademisyenlerden farklı görüşler: “TES, kıdem tazminatı birikimlerini içerebilir”
Çalışma ekonomisi uzmanı Prof. Dr. Aziz Çelik, TES’in finansman kaynağı konusunda önemli bir noktaya dikkat çekti.
Çelik’e göre TES, kıdem tazminatı fonundan yararlanılarak finanse edilirse, mevcut sistemin yerine geçebilir.
“İşverenin ödediği kıdem tazminatı yükü yaklaşık yüzde 8 civarında. Bu oranın bir kısmının TES kesintisi olarak kullanılması planlanıyor. Başka bir kaynak görünmüyor.” açıklamasında bulundu.
Buna karşılık, Ekonomist Prof. Dr. Güven Sak, kıdem tazminatının TES’e aktarılması halinde büyük bir toplumsal tepki doğacağını belirtti. Sak, “Bu kadar köklü bir değişiklik, mevcut ekonomik koşullar altında uygulanabilir değil.” dedi.
Resmi açıklama henüz gelmedi
Kıdem tazminatının kaldırılacağına veya TES’e devredileceğine dair resmi bir açıklama yapılmış değil. Uzmanlara göre, TES’in mevcut kıdem tazminatı sistemini tamamen ortadan kaldırması mümkün görünmüyor; ancak ilerleyen dönemde iki sistemin birlikte çalışacağı hibrit bir model gündeme gelebilir.
TES, kıdem tazminatının yerini alacak mı?
Henüz netleşmeyen düzenlemelere rağmen, TES’in doğrudan kıdem tazminatının yerine geçmesi kısa vadede beklenmiyor. Ancak sistemin fon yapısına kıdem tazminatı birikimlerinin dahil edilmesi ihtimali, ilerleyen dönemde tartışılmaya devam edecek gibi görünüyor.
