Küresel gayrimenkul piyasasında ev satın alma kararlarını etkileyen unsurlara iklim değişikliği de eklendi. Gayrimenkul yatırımcılarının yüzde 80’inden fazlası, iklim risklerini konut tercihlerinin kritik bir parçası olarak değerlendiriyor. ABD’nin en büyük emlak ilan sitesi Zillow’un First Street ile geliştirdiği risk puanı sistemi, yangın, sel ve hava kalitesi gibi faktörleri haritalandırıyordu. Ancak emlak danışmanları ve ev sahiplerinden gelen şikâyetler üzerine platform bu özelliği gizlemek zorunda kaldı.
Aşırı Hava Olayları Piyasaları Sarsıyor
2025'in başında Los Angeles’ta yaşanan ve 10 binden fazla evin yok olduğu büyük yangın, 30 milyar dolarlık hasara yol açtı. Araştırmalar, bu tür yangınları tetikleyen sıcak ve kuru koşulların iklim değişikliği nedeniyle yüzde 35 oranında daha olası hale geldiğini ortaya koydu. Florida’da ise kasırgalar ve artan sigorta maliyetleri, halkın taşınma eğilimini güçlendirdi. Eyalet genelinde yapılan ankette katılımcıların yüzde 36’sı iklim tehditleri nedeniyle taşındığını veya taşınmayı düşündüğünü belirtti.
Avrupa’da da tablo benzer. İspanya’da 2009-2024 yılları arasında 47 şehirde yapılan analiz, sıcaklıkların 35°C’yi aştığı her günün eyaletlerde satış ve kira fiyatlarını düşürdüğünü gösterdi. Aynı dönemde artan sıcaklıkların serin bölgelerde fiyatları yükselttiği tespit edildi. İngiltere’de ise nehir, deniz ve yüzey sularından kaynaklanan sel riskinin 6,3 milyon evi tehdit ettiği açıklandı.
Sigorta Krizi Büyüyor, Alıcı Davranışları Değişiyor
Emlak uzmanı Rachel Ollington, İngiltere’de alıcıların artık ikinci ziyaret öncesi sigorta maliyetlerini araştırmaya başladığını ve sel, yangın, erozyon gibi risk raporlarını talep ettiğini aktardı. Riskli bölgelerdeki evlerin talebinin hızla düştüğünü belirten Ollington, sigorta maliyetlerindeki artışın satışları yavaşlattığını ve sık sık iptallere yol açtığını ifade etti.
Avustralya’da sel riskli evlerin, tehditler olmasa toplamda 42,2 milyar Avustralya doları daha değerli olacağı belirlendi. İngiltere’de ise 2024’te aşırı hava olayları nedeniyle konut hasar tazminatları 585 milyon sterline ulaştı. Uzmanlara göre sigorta erişilemez hale geldikçe mülk değerleri düşüyor, ipotek bulmak zorlaşıyor ve finansal kırılganlık artıyor.
