🍽️ Çarşamba Tükürük Köftesi: Samsun’un Sokak Lezzetlerinden Sofralara Uzanan Nefis Bir Yolculuk
📍 Samsun’un Çarşamba İlçesinden Türkiye’ye Yayılan Bir Tat
Karadeniz mutfağının eşsiz hazineleri arasında kendine özgü yeri olan “Çarşamba Tükürük Köftesi”, sadece Samsun’un değil, tüm Türkiye'nin ilgisini çeken yerel bir lezzet haline geldi. İsmiyle insanı şaşırtan, tadıyla mest eden bu köfte, yüzyıllık bir geleneğin bugüne taşınmış hali. Çarşamba sokaklarında doğmuş bu lezzet, günümüzde gastronomi meraklılarının radarında.
🧬 İsim Nereden Geliyor? “Tükürük” Neden?
Birçok kişi bu isme takılıyor: Tükürük Köftesi mi? Gerçekten tükürük mü var? Cevap elbette hayır! Bu köfte adını, mangal ya da ızgarada pişerken çıkardığı o karakteristik “tıslama” sesinden alıyor. Tıpkı tükürük gibi ses çıkardığı için halk arasında bu ad verilmiş. Bu isim zamanla yerleşmiş ve kültürel bir ifade haline gelmiş. Aslına bakarsanız, adından çok, lezzeti konuşulmayı hak ediyor.
🧾 Kökeni ve Tarihçesi
Çarşamba Tükürük Köftesi, Samsun’un Çarşamba ilçesindeki küçük esnaf lokantalarında ve sokak lezzet tezgahlarında ortaya çıkmış. 1950’li yıllardan itibaren bölgede küçük mangallarda yapılan bu köfte, özellikle sabah erken saatlerde kahvaltı niyetine tüketilirmiş. Zamanla ilçede gelenek haline gelmiş ve köftenin ustaları oluşmuş.
Birçok aile, bu köfteyle geçimini sağladı. Günümüzde hâlâ bazı dükkanlar üç kuşaktır aynı tarifle bu köfteyi yapıyor. Özellikle sabah 10.00’dan önce gitmezsen, bitmiş oluyor.
🔥 Nasıl Pişirilir? Ustalık İsteyen Bir İş
Tükürük Köftesi, normal köftelerden farklı bir teknikle hazırlanır. Kıyması özel seçilir; dana eti, orta yağlı olmalı, fazla yağlı olursa kıvam tutmaz. İçine sarımsak dışında başka soğan ya da yumurta konmaz. Baharatı minimaldir; bu da etin doğal tadının öne çıkmasını sağlar.
Pişirme aşamasında kullanılan ızgara ya da sac, odun kömürüyle ısıtılır. Köfteler hızlıca dışı kızaracak şekilde çevrilerek pişirilir. Böylece içi sulu kalırken dışı çıtır çıtır olur. İşin sırrı burada!
🍴 Tükürük Köftesinin Yanında Ne Yenir?
Bu köftenin yanına olmazsa olmaz birkaç eşlikçi var:
Ev yapımı acı biber turşusu
Közlenmiş soğan
Domates ve biber
Lavaş ya da somun ekmeği
Ve elbette bol köpüklü ayran!
👨🍳 Evde Denemek İsteyenler İçin Tarif
Malzemeler:
500 gr orta yağlı dana kıyma
1 dilim bayat ekmek içi (ufalanmış)
1 tatlı kaşığı tuz
1 diş sarımsak (ezilmiş)
1 çay kaşığı karabiber
1 çay kaşığı kimyon (isteğe bağlı)
Hazırlanışı:
Tüm malzemeleri yoğurma kabına alın ve en az 10 dakika boyunca yoğurun.
Köfte harcını streçle sarıp en az 1 saat buzdolabında dinlendirin.
Harçtan küçük uzun silindirler yaparak elinizle şekil verin.
Izgarada ya da döküm tavada, orta ateşte dışı iyice kızarana kadar pişirin.
Yanında biber turşusu ve bol yeşillikle servis edin.
📍 Tükürük Köftesi Nerede Yenir?
Samsun’un Çarşamba ilçesinde bu köfteyi layıkıyla yapan birçok yer bulunuyor. Özellikle “Çarşamba Köfteciler Çarşısı” diye bilinen bölgede, sabah saatlerinde taze pişmiş tükürük köftesini deneyebilirsin. Bazı mekanlar hâlâ nostaljik mangal kullanıyor. Çarşamba dışında, Samsun şehir merkezindeki bazı restoranlar da bu lezzeti menülerine ekledi.
🧠 İlginç Bilgiler
Bazı eski ustalar bu köfteyi pişirirken harca birkaç damla soda ekler. Bu yöntem, köftenin daha yumuşak olmasını sağlar.
Çarşamba’da bu köftenin adına festivaller bile düzenlenmeye başlanmıştır.
İsmi nedeniyle sosyal medyada sık sık “gündem olan” bu köfte, gastronomi turizminin de parçası haline geliyor.
Daha fazla Samsun Haber için tıklayınız.
