Samsun’un çarşısında bir sabah, tabelasında “GSM” yazan ilk dükkânın açılmasıyla birlikte şehirde yeni bir dönem başlamıştı. 1990’ların ortasında, henüz herkes sabit hatla konuşurken, elde telefonla gezen birini görmek neredeyse şehir efsanesi gibiydi.
Türkiye’nin cep telefonuyla tanıştığı yıllarda, Samsun bu dönüşüme hızlı ayak uyduran şehirlerden biri oldu. İlk dükkanlar genellikle Kale Mahallesi çevresinde, Mecidiye ve Saathane civarındaydı. PTT’ye yakınlıkları, numara işlemleri ve SIM kart alımlarını kolaylaştırıyordu.
📞 İlk Telefoncular: Hüseyin Abi’den Hatice Teyze’ye
Samsun’un ilk cep telefonu dükkanları arasında en çok hatırlananlardan biri, 1995’te kurulan “CepNet” idi. Ardından “Sinyal İletişim”, “Karadeniz GSM” ve “Uzman Teknik” gibi isimler geldi. Bu dükkânlar sadece telefon satmaz; aynı zamanda batarya değiştirir, kontör yükler ve müşterilere ‘telefon nasıl kullanılır’ dersi verirdi.
Mahallede “telefoncu Hüseyin Abi” diye tanınan kişiler, sadece satıcı değil, aynı zamanda teknolojiye geçişin rehberleriydi. Çocuklar vitrinlerine yapışır, içeriye girip katalog isterdi.
Teknoloji Samsun’da Nasıl Yaygınlaştı?
1994’te Turkcell’in, 1995’te Telsim’in şehre gelmesiyle mobil iletişim yaygınlaştı. Başlangıçta sadece iş insanları ve esnaf cep telefonu alabiliyorken, 2000’li yıllarla birlikte liseliler ve ev kadınları da bu dünyaya adım attı.
İlk modeller genellikle Nokia ve Ericsson markalarıydı. “Tuş sesini kapatma”, “yılan oyunu”, “zili polifonik yapma” gibi konular, gençler arasında başlı başına bir gündemdi.
📍 Eski Dükkanların Yerinde Ne Var?
Cep telefonu dükkanlarının çoğu zamanla büyüyerek teknik servis zincirlerine ya da büyük markaların bayiliklerine dönüştü. Eskiden köşe başında olan küçük dükkânların yerinde bugün ya zincir mağazalar ya da kafe-restaurantlar var. Ama o vitrinlere bakan bakışlar hâlâ hafızalarda.
Cep Telefonundan Akıllı Cebe: Değişen Alışkanlıklar
Cep telefonunun gelmesiyle birlikte sabit telefonlar yavaş yavaş evden çıkmaya başladı. Ardından akıllı telefonlar, hem haberleşme hem eğlence aracı hâline geldi. SMS ile başlayan iletişim, bugün WhatsApp’tan video görüşmeye dönüştü. Samsun’da 2000’lerin başında kontör almak için sıraya girilen yerler, artık e-Devlet işlerinin halledildiği teknoloji noktalarına dönüştü.
Bir Neslin Hafızası: Cep Telefonunun Şehre Katkısı
Samsun’un gençleri cep telefonuyla birlikte ilk defa internete cepte ulaşmayı, müzik dinlemeyi, fotoğraf çekmeyi deneyimledi. Üniversiteliler arası mesajlaşma, mahalleler arası kontör paylaşımı, bayram mesajı zincirleri bu dönemin en unutulmaz detayları arasında.
Mobil teknoloji, sadece bir cihaz değil; aynı zamanda bir kültür dönüşümünü beraberinde getirdi. Bugün Z kuşağı için sıradan olan birçok şey, 90’ların Samsun’unda küçük devrimlerdi.
Geçmişin Teknoloji Nostaljisi, Bugünün Dijital Altyapısı
Samsun’da ilk cep telefonu dükkânlarının açılması, bir teknolojik geçiş değil; aynı zamanda sosyolojik bir dönüşümün başlangıcıydı. O dükkânlar ve o dönemler, bugün hâlâ hatırlanıyor çünkü bir şehrin kendini yeniden tanımlamasına vesile oldu.
