Samsun’un Ayvacık ilçesinde bulunan ve “Saklı Cennet” olarak bilinen Suat Uğurlu Barajı’nda, bakım ve onarım çalışmaları kapsamında su seviyesi minimum seviyeye düşürüldü. Baraj gölünde suyun çekilmesiyle taban tamamen gün yüzüne çıktı. Kuruyan zeminde ortaya çıkan gri çamur ve miller, göl tabanındaki canlı yaşamın yok denecek kadar az olduğunu gösterdi.
“SUAT UĞURLU'NUN BU DERECE DOLMASI ŞAŞIRTICI”
Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Eğitim Fakültesi Coğrafya Eğitimi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Cevdet Yılmaz, baraj gölünde yapılan gözlemleri değerlendirdi. Yılmaz, “"Baraj gölü tabanının büyük ölçüde akarsuyun taşıdığı millerle dolduğunu gördük. Geçmişte akarsu yatağı 'V' şekilli derin bir vadi iken barajın etkisiyle zaman içinde vadi tabanı dolmuş ve adeta bir ova görünümü almış. Barajda su varken büyük ve hacimli bir göl olarak gördüğümüz vadi yüzeyinin, tabanın dolmasıyla bu kadar sığlaşmış olması bizi endişelendirdi. Bu sığlaşma aynı zamanda barajın ömrünün de kısaldığını bize gösteriyor. Hemen gerisinde Hasan Uğurlu Barajı olmasına ve asıl gelen malzeme bu barajda tutulmasına rağmen Suat Uğurlu'nun bu derece dolmuş olmasına çok şaşırdık"” dedi.
“VERİMLİ TOPRAK BEKLENTİSİ BOŞA ÇIKTI”
Baraj gölünün tabanında yapılan incelemelerde zeminin tarımsal üretime elverişli olmadığını vurgulayan Yılmaz, “Zemine baktığımız zaman bir hayat belirtisi görmedik. Bu tür tatlı su kaynaklarının balıkçılık açısından da önemli olduğunu düşünüyorduk. Ancak ortaya çıkan zemin hiç de buna uygun değil” dedi.
Yılmaz ayrıca, “Baraj tabanında biriken toprakların buradan alınıp kıraç arazilere serilmesiyle verimli alanlar oluşturulabilir gibi görüş ve düşüncelerle sık sık karşılaşıyoruz. Oysa burada gördük ki zeminde biriken malzemenin toprak değil, koyu gri renkli bir çamurdan öte bir değeri yok gibi. Fakat yine de fırsattan istifade göl tabanındaki birikintilerin toprak analizleri yapılmalı, varsa kirlilik kaynakları belirlenmeli” diye konuştu.
“AYVACIK BARAJLA VAR OLDU”
Prof. Dr. Cevdet Yılmaz, barajın Ayvacık ilçesi için yalnızca doğal bir güzellik değil, aynı zamanda ekonomik ve sosyal bir değer olduğunu da ifade etti. “Baraj sayesinde Ayvacık, ‘Saklı Cennet’ olarak anılmıştı. Bugün görüyoruz ki Ayvacık, Suat Uğurlu Barajı olmadan bir anlam taşımıyor. Buna hem şaşırdık hem üzüldük” dedi.
TURİZM VE YENİ YATIRIM FIRSATLARI
Bakım sürecinde su seviyesinin düşmesinin, kıyı bölgelerinde yeni turizm alanlarının oluşturulması açısından bir fırsat olabileceğine dikkat çeken Yılmaz, “Barajdaki su seviyesi bu şekilde bir süre daha geciktirilecekse, kıyılarda hazır su çekilmişken yeni iskeleler, tesisler yapılabilirdi. Eğer yapılmadıysa, bir dahaki su tahliyesinde bu tür planlamalar mutlaka düşünülmeli” önerisinde bulundu.
“SAMSUN, TÜRKİYE’NİN EN ÖNEMLİ SU KAYNAKLARINDAN BİRİ”
Samsun’un Türkiye’deki su potansiyeli açısından öne çıktığını hatırlatan Yılmaz, “Türkiye'deki en önemli barajlardan dördü Samsun'da. Bunlardan Altınkaya ve Derbent Barajları Kızılırmak; Hasan Uğurlu ve Suat Uğurlu Barajları ise Yeşilırmak Nehri üzerindedir. Bu barajlardan enerji üretimi, turizm, taşkın kontrolü, sulama ve kafes balıkçılığında faydalanılıyor. Bu kadar faydası olan ve Samsun ekonomisi için de büyük değer ifade eden barajlarımızın havza bazında iyi planlanması, mevcut ve muhtemel kirleticilerden korunması, doğal yapılarının muhafaza edilmesi gerekiyor.” dedi.
