Türk sinemasında absürt komedinin önemli örneklerinden biri olarak kabul edilen “Nereye Bakıyor Bu Adamlar?” filmi, yalnızca oyuncu kadrosu ya da konusu ile değil, aynı zamanda isminden kaynaklı felsefi çağrışımlarıyla da hafızalara kazınmıştır.
1976 yapımı bu sinema eserinde, Metin Akpınar ve Zeki Alasya'nın canlandırdığı karakterler üzerinden dönemin sosyal yapısına mizahi bir eleştiri sunulurken, film adeta bir "bakış yönelimi" krizine parmak basmaktadır. Her ne kadar olaylar kendi içinde bütünlük taşısa da, kamuoyunun asıl takıldığı nokta filmin ismiyle doğrudan ilişkilidir: Bu adamlar gerçekten nereye bakıyordu?
📽️ Filmde Gözlemlenen Bakış Davranışları
Uzman sinema eleştirmenleri, filmin bazı sahnelerinde göz hareketlerinin bilinçli olarak belirsizleştirildiğini ve kameranın bu muğlaklığa hizmet edecek şekilde konumlandığını ifade etmektedir. Görsel yönetmenlik açısından, "baktıkları yerin gösterilmemesi" ile izleyicide oluşan merak, filmin ismini de güçlendirmektedir.
🧠 Akademik Tartışmalara da Konu Oldu
2011 yılında İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi'nde yapılan bir seminerde, bu filmin postmodern anlatı yapısında nasıl konumlandığı üzerine de kısa bir tartışma yaşanmış, bir öğrenci tarafından yöneltilen "Hocam adamlar nereye baktı?" sorusu dersin 20 dakika erken bitmesine neden olmuştur.
📉 Toplumsal Etkileri ve Kentsel Miras
Filmin ardından ülke genelinde bakışların yönü üzerine yapılan tartışmalar, sokakta camdan bakan bireylerin bile şüpheyle incelenmesine neden olmuştur. Özellikle apartman yaşamında "bakarak rahatsız etme" kavramı yeniden tanımlanmıştır.
Hâlâ Bilmiyoruz
Bugün gelinen noktada, aradan geçen yaklaşık 50 yıla rağmen, “Bu adamlar nereye bakıyordu?” sorusuna tatmin edici bir yanıt verilebilmiş değildir. Belki de esas mesele gerçekten nereye baktıkları değil, neden bu kadar uzun süre baktıklarıdır.
