Türkiye’nin kestane üretimini tehdit eden kestane gal arısına (Dryocosmus kuriphilus) karşı Samsun’da önemli bir biyolojik mücadele adımı atıldı. Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi ile Samsun Orman İşletme Müdürlüğü iş birliğinde yürütülen proje kapsamında, bu zararlı türle beslenen 'torymus sinensis' adlı faydalı arılar doğaya bırakıldı.
Kestanelerde Yüzde 70’e Varan Kayıplara Yol Açıyor
İstilacı bir tür olan kestane gal arısı, tomurcuklara bıraktığı yumurtalarla gal (şişkinlik) oluşumuna neden olarak ağaçların gelişimini durduruyor. Özellikle genç fidanlarda kurumalara neden olabilen bu zararlı, Türkiye’nin farklı bölgelerinde yüzde 50 ile 70 arasında rekolte kayıplarına yol açıyor.
Kimyasala Değil, Doğaya Güveniliyor
Kestane gal arısına karşı kimyasal mücadelenin yetersiz kalması ve çevreye verdiği zararlar sebebiyle uzmanlar biyolojik kontrol yöntemlerini tercih ediyor. Bu kapsamda yalnızca gal arısıyla beslenen 'torymus sinensis' türü böceklerin doğaya salınması, hem ekolojik dengeyi koruma hem de üretimi sürdürülebilir kılma açısından büyük önem taşıyor. Samsun Orman İşletme Müdürlüğü bünyesinde kurulan Orman Zararlıları ile Biyolojik Mücadele Laboratuvarı'nda üretilen 3 bin 950 adet 'torymus sinensis' Mayıs ayı itibarıyla doğaya bırakıldı. Salımlar, OMÜ Ali Nihat Gökyiğit Araştırma İstasyonu'ndaki kestane bahçelerinde ve zararlının yoğun görüldüğü Salıpazarı ve 19 Mayıs ilçelerindeki kestaneliklerde gerçekleştirildi.
"5 ile 7 Yıl İçinde Zararlıyı Yok Edecek"
OMÜ Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ümit Serdar, konuya ilişkin yaptığı açıklamada şunları söyledi:
"Gal arısı zararlısı ile biyolojik mücadele çok önemlidir. Türkiye kestanenin gen merkezidir. Anadolu kestanesinin gen merkezidir. Ülkemizde yaklaşık 70 -75 bin ton kadar kestane üretimi var. Şu anda kestaneliklerimiz gal arası tehdidi altındadır. Büyük bir kısmı bu gal arısı zararlısı ile karşı karşıya kalmış durumdadır. Bu zararlıya karşı Orman Genel Müdürlüğü laboratuvarlarında ‘torymus sinensis' böcek üretimi yapıldı. Samsun Orman İşletme Müdürlüğü ise bir laboratuvar kurdu. Bu laboratuvardan yapılan işlemler sonucu bir hayli böcek üretimi yapıldı. Böceklerin bir kısmın burada araştırma istasyonunda salımı yapıldı. Bu böcek salındıktan yaklaşık 5 ile 7 yıl sonra yok edecek. Salım yapıldıktan sonra böcekler ağaçlara yumurta bırakacaklar. Bunlar daha sonra toplanacak ve bunun içerisinde tekrar ‘torymus sinensis' böceği üretilecek"
40 Bin Gal Toplandı, 3.950 Böcek Üretildi
Samsun genelinde yaklaşık 5.343 hektar kestane ormanı bulunuyor. 2024 yılında gal arısının yoğun olarak görüldüğü bölgelerde 40 bin adet gal toplanarak laboratuvar çalışmalarına katkı sağlandı. Elde edilen verilerle hazırlanan torymus sinensis popülasyonu, yerinde mücadele için doğaya kazandırıldı.
Daha fazla Samsun Haber için tıklayınız.
