ABD Başkanı Donald Trump, 10 Temmuz 2025 tarihinde yaptığı açıklama ile ülke ekonomisini ve ulusal güvenliği koruma amacı güden büyük bir karar aldığını duyurdu. Trump, 1 Ağustos 2025 itibariyle bakır ithalatına yüzde 50 oranında gümrük vergisi getireceğini açıkladı. Bu karar, Truth Social platformu üzerinden yapılan bir paylaşımda duyuruldu ve Trump, bakırın stratejik önemine dikkat çekerek, alınan bu kararın uzun vadede ABD'nin ekonomik ve askeri bağımsızlığını pekiştireceğini ifade etti.
Trump’ın Kararının Arkasında Hangi Gerekçeler Var?
Ulusal güvenlik ve ekonomik canlanma hedefleyen bu karar, ABD’nin en kritik hammaddelerinden biri olan bakırın üretimi ve tüketimi üzerine yapılan detaylı bir değerlendirmeyi yansıtıyor. Trump, bakırın yarı iletkenler, uçaklar, gemiler, mühimmat, radar sistemleri, füze savunma sistemleri gibi stratejik teknolojilerdeki rolüne vurgu yaparak, bakırın ülkenin savunma sanayisi ve yüksek teknoloji sektörlerindeki hayati önemini belirtti. Bakırın, Savunma Bakanlığı tarafından en çok kullanılan ikinci hammadde olduğunu belirten Trump, bakırın yerli üretiminin artırılmasının ABD’nin teknolojik üstünlük ve askeri güç açısından kritik olduğunu vurguladı.
Trump, önceki yönetimleri eleştirerek, “Aptal ve uyuşuk liderler, bu sektörü yok etti. Bu tarife, Biden yönetiminin hatalarını düzeltmeye yöneliktir,” şeklinde bir açıklama yaptı. Ayrıca, Bölüm 232 soruşturması kapsamında, bu kararın ulusal güvenlik gerekçesiyle alınan bir dizi değerlendirme sonucu ortaya çıktığı bildirildi.
Ekonomik ve Küresel Yansımalar
Trump’ın bakır ithalatına yüzde 50 gümrük vergisi uygulama kararı, çelik ve alüminyum gibi başka kritik ürünlere getirilen benzer vergi oranlarıyla uyumlu. Ancak uzmanlar, bakırın elektronik, inşaat ve sanayi makineleri gibi çok geniş bir yelpazede kullanılması nedeniyle bu kararın ABD ekonomisinde enflasyonist baskı yaratabileceğini öne sürüyorlar. Euronews’teki analizlere göre, bu adım, Trump’ın ABD’nin dış ticaret açığını azaltmayı hedefleyen ve karşılıklı vergi artırımı stratejisinin bir parçası olarak görülüyor. Bu yaklaşım, özellikle Japonya ve Güney Kore gibi ülkeleri hedef alarak, küresel tedarik zincirlerine olan bağımlılığı azaltmaya yönelik bir hamle olarak değerlendiriliyor.
Trump’ın açıklamalarının ardından, bakır fiyatları ABD iç piyasasında hızla artış gösterdi. Uzmanlar, bu artışın kısa vadede borsalarda durgunluk yaratabileceğini, ancak uzun vadede sektör genelinde maliyet artışlarına yol açabileceğini belirtiyor. Bakırın sanayi alanındaki geniş kullanım alanları, bu kararın sadece hammadde üreticileri değil, aynı zamanda birçok sektörde fiyat artışları ve maliyet dalgalanmaları yaratacağına işaret ediyor.
Küresel Ticaretin Yeni Gerilimleri
Trump’ın yeni gümrük vergisi kararları, küresel ticaretin gidişatında önemli bir gerilim yaratma potansiyeline sahip. Önceki dönemde, Çin, Avrupa Birliği ve diğer ticaret ortakları, ABD’nin gümrük vergilerine misilleme yapmıştı.
Trump’ın bakır ithalatına uyguladığı yüzde 50 oranındaki gümrük vergisi kararı, ABD iç piyasasında farklı tepkilerle karşılandı. Yerli bakır üreticileri, yerli sanayinin güçlendirilmesini olumlu karşıladı ve bunun üretim ile istihdamı artırma potansiyeline sahip olduğu ifade edildi. Ancak, bazı sektörler, özellikle tüketici elektroniği ve inşaat gibi alanlarda maliyetlerin artması nedeniyle nihai tüketicinin fiyat artışlarıyla karşı karşıya kalabileceğinden endişe ediyorlar.
Trump’ın bu kararını, “ABD’nin altın çağı” olarak nitelendiren destekçileri, yerli sanayinin yeniden canlanacağına ve ülkenin ekonomik bağımsızlık noktasında büyük bir sıçrama yapacağına inanıyorlar. Ancak, bu kararın küresel ticarette yaratacağı dalgalanmalar ve iç piyasadaki ekonomik etkiler, önümüzdeki aylarda daha belirgin hale gelecek.
Trump’ın, bakır ithalatına getirilen yüzde 50’lik gümrük vergisi kararı, sadece ABD’nin iç ekonomisi için değil, küresel ticaretin geleceği açısından da önemli bir dönemeç niteliği taşıyor. Bu karar, hem ulusal güvenliği pekiştirmeyi hem de yerli sanayiyi canlandırmayı hedeflerken, ekonomistler ve uzmanlar, bu hamlenin uzun vadede maliyet artışları, enflasyon ve ticaret savaşları gibi olumsuz sonuçlara yol açabileceğini belirtiyor. Ancak, yerli üreticiler ve bazı iç piyasalar, Trump’ın bu kararını ülkenin geleceği için önemli bir stratejik adım olarak değerlendirmeye devam ediyor.
