İsrail'in İran'a düzenlediği saldırıların ardından küresel petrol ticaretinin gözü kulağı Hürmüz Boğazı'na çevrildi. Yaşanan gerilim nedeniyle boğazın olası kapanma durumunda yaşanacaklar piyasalarda değerlendiriliyor. İsmi geçen bu bölgeyle ilgili araştırmalar da değerlendirmelerle birlikte geldi. Peki, Hürmüz Boğazı nerede, haritadaki yeri neresi?
Hürmüz Boğazı nerede, önemi nedir? Hürmüz Boğazı haritadaki yeri ve coğrafi konumu
Hürmüz Boğazı haritadaki yeri ile büyük önem taşıyor. İsrail-İran çatışması nedeniyle gündeme gelen bölge Umman Körfezi ile Basra Körfezi'ni birbirine bağlamasıyla dikkat çekiyor. Petrol piyasalarını doğrudan etkileyen bölgeye yönelik araştırmalar hız kazandı. Peki, Hürmüz Boğazı nerede?
✅Boğazın kuzey kıyısında İran, güney kıyısında ise Umman toprakları bulunur. Genişliği 33 ila 95 kilometre kadardır.
✅Hürmüz Boğazı Umman Körfezi ile Basra Körfezi'ni birbirine bağlayan boğazdır.
HÜRMÜZ BOĞAZI ÖNEMİ
2011 yılı verilerine göre, günlük yaklaşık 17 milyon varil petrol veya dünyada ticareti yapılan petrolün neredeyse % 20'si, yıllık toplamda altı milyar varilden fazla petrole karşılık gelen bir miktar Hürmüz Boğazı'ndan gemilerle aktarılmıştır.
Ortadoğu’nun kalbinde yer alan ve küresel enerji dengelerinde kritik rol oynayan Hürmüz Boğazı, sadece İran için değil, dünya ekonomisi için de büyük önem taşıyor. İran kıyısında yer alan bu dar su geçidi, yalnızca bir coğrafi geçiş noktası değil; aynı zamanda jeopolitik bir kart, ekonomik bir silah ve diplomatik bir baskı unsuru.
İşte İran açısından Hürmüz Boğazı’nın neden bu kadar stratejik olduğuna dair bazı tespitler:
Dünya Petrol Ticaretinin Can Damarı
🔹 Hürmüz Boğazı, dünya üzerindeki petrolün yaklaşık %20’sinin taşındığı bir geçit.
🔹 Her gün ortalama 18 milyon varil petrol bu boğazdan geçiyor.
🔹 Körfez ülkelerinden çıkan petrol ve sıvılaştırılmış doğalgaz, dünya pazarlarına Hürmüz üzerinden ulaşıyor.
Enerji Üzerinden Jeopolitik Etki Gücü
🔹 İran, boğazı zaman zaman kapatma tehdidinde bulunarak Batı’ya karşı jeopolitik baskı unsuru oluşturuyor.
🔹 Olası bir kapanma, dünya petrol fiyatlarında ani ve sert yükselişlere yol açabiliyor.
🔹 Bu durum, İran’a ekonomik ambargolara karşı stratejik denge unsuru sağlıyor.
Askeri ve Güvenlik Açısından Avantajlı Konum
🔹 İran, boğazın kuzey kıyılarına tamamen hâkim durumda.
🔹 Gelişmiş radar sistemleri, füze rampaları ve deniz kuvvetleriyle boğazın denetimi mümkün.
🔹 Hürmüz çevresinde sık sık yapılan askeri tatbikatlar, İran’ın caydırıcılık politikasının bir parçası.
Küresel Ticaretin Zayıf Noktası
🔹 Sadece enerji değil; ticari nakliye yolları da boğazdan geçiyor.
🔹 Uluslararası ticaretin güvenliği, İran’ın buradaki tutumuna doğrudan bağlı.
🔹 Bu durum, Batı ülkelerinin bölgedeki askeri varlığını da meşrulaştırıyor.
Ekonomik ve Diplomatik Pazarlık Aracı
🔹 İran, Hürmüz Boğazı üzerinden geçen tankerler sayesinde gümrük gelirleri ve kontrol avantajı elde ediyor.
🔹 Boğaz, Tahran’ın uluslararası müzakerelerde elini güçlendiren doğal bir koz niteliğinde.
🔹 Hürmüz, sadece enerji sevkiyatı için değil, İran’ın enerji diplomasisinin merkez üssü konumunda.
🔹 Alternatif enerji güzergâhları oluşturulmadıkça, İran bu coğrafi avantajı korumaya devam edecek.
