Son yıllarda artan kentsel dönüşüm projeleri, imar düzenlemeleri ve tarım arazilerinin yeniden değerlendirilmesi, bazı kırsal mahallelerin ya da mezraların tamamen ortadan kalkmasına neden oldu. Özellikle İlkadım, Canik ve Atakum gibi merkez ilçelerde, geçmişte mahalle ya da köy statüsünde olan pek çok bölge, günümüzde ya yeni mahalle isimleriyle anılıyor ya da haritalardan tamamen silinmiş durumda.
Sosyal ve Demografik Değişimin Rolü
Göç, nüfus azlığı ve ekonomik nedenler, bazı mahallelerin terk edilmesine ya da başka mahallelere bağlanmasına yol açtı. Bu durum, özellikle kırsal kesimlerde bulunan küçük yerleşim birimlerinde sıkça görüldü. Yaşlı nüfusun ağırlıkta olduğu bu mahallelerde gençlerin büyük şehirlere göç etmesiyle nüfus neredeyse sıfıra indi. Bu da mahallelerin resmiyette kapatılmasına ya da başka birimlere bağlanmasına neden oldu.
Kaybolan Mahallelerden Bazıları
Tarihi belgelerde ve eski haritalarda yer alan ancak günümüzde aktif olarak tanınmayan ya da isim değişikliğine uğramış bazı mahalle örnekleri:
Kızıltepe (İlkadım): Sanayi ve yapılaşma nedeniyle yerleşim alanı tamamen değişti.
Kuşkaya (Canik): Eski köy yerleşimi günümüzde ormanlık alana dönüştü.
Harmanlı (Tekkeköy): Tarım arazisi olarak kullanıldığı için mahalle statüsü iptal edildi.
Çitlik (Atakum): Kentleşme nedeniyle farklı mahallelerin içine dahil edildi.
Çivril (Bafra): İsim değişikliğine uğradı ve yeni mahalleye eklendi.
Bu örnekler, Samsun’un değişen idari haritasının sadece birkaç yansıması. Gerçekte onlarca benzer örnek, şehrin hafızasında silinmeye yüz tutmuş durumda.
Kaybolan mahalleler, yalnızca idari sınırların değişimi değil, aynı zamanda kültürel ve tarihsel bir kayıptır. O bölgelerde yaşayan insanların anıları, yaşam tarzları ve mahalle kültürü, zamanla unutulma tehlikesiyle karşı karşıya. Bu nedenle bazı yerel tarih araştırmacıları ve STK’lar, Samsun’un eski yerleşimlerini kayıt altına almak için çalışmalar yürütüyor.
Resmi olarak kayıtlardan silinen veya başka mahallelere bağlanan bu yerleşimlerin yeniden tanınması zordur. Ancak tarihi öneme sahip bazı yerleşimler, kültürel miras projeleri veya kırsal turizm çalışmaları kapsamında tekrar canlandırılabilir. Bu noktada yerel yönetimlerin ve tarih araştırmacılarının iş birliği önem taşıyor.
daha fazla samsun haber için tıklayınız.
