Çin, Tibet Özerk Bölgesi'ndeki stratejik öneme sahip Datang Zala Hidroelektrik Santrali'nde devrim niteliğinde bir enerji teknolojisini devreye alıyor. Harbin Electric Machinery Company tarafından dört yıl süren Ar-Ge çalışmaları sonucunda geliştirilen 500 megavatlık impuls türbin, şu anda dünyanın en güçlü dürtü türbinlerinden biri olma özelliğini taşıyor.
Yerli Teknolojiyle Geliştirilen Dev Türbin
Tamamen Çin teknolojisi kullanılarak üretilen türbin, 88 tonluk ağırlığıyla dikkat çekiyor. Martensitik çelikten imal edilen bu özel makine, korozyona karşı yüksek dayanıklılık, uzun ömür ve aşırı basınca karşı üstün mukavemet sunuyor. Türbinin en dikkat çeken özelliği ise, 6,23 metre çapındaki çarkı üzerinde yer alan 21 adet su kepçesi sayesinde yüksek verimle çalışabilmesi.
Yuqu Nehri Üzerinde Stratejik Konumlandırma
Santral, Çin'in Yunnan eyaletinden geçerek Doğu Myanmar'a ulaşan ve sonunda Andaman Denizi'ne dökülen Yuqu Nehri üzerine kuruluyor. Bu nehir, Nu Nehri'nin bir kolu olarak bölgedeki hidroelektrik potansiyelin değerlendirilmesinde kilit rol oynuyor. Datang Zala Santrali'ne aynı özelliklere sahip ikinci bir türbinin daha kurulması planlanıyor.
Yüksek Yükseklik Farkı, Maksimum Enerji Dönüşümü
Santral ile türbin arasında bulunan 671 metrelik yükseklik farkı, impuls türbinlerin bu proje için neden tercih edildiğini açıkça ortaya koyuyor. Bu dikey düşüş sayesinde suyun türbine çarpma kuvveti maksimum seviyeye ulaşıyor ve kinetik enerji, mekanik enerjiye çok daha verimli şekilde dönüştürülüyor. Türbinler genel olarak şu kısımlara ayrılıyor.
- Impuls Türbin: Su akışının kinetik enerjisini çark üzerindeki kepçelere çarptırarak enerjiye dönüştüren türbin tipi.
- Martensitik Çelik: Mekanik mukavemeti yüksek, paslanmaz ve ısıya dayanıklı çelik türü.
- Yükseklik (Head): Rezervuar ile türbin arasındaki dikey mesafe; enerji üretim potansiyelini belirleyen kritik parametre.
- Çark (Runner): Su ile doğrudan temas ederek dönen ve enerji dönüşümünün gerçekleştiği türbin bileşeni.
- Dinamik Basınç: Akışkanın türbin yüzeylerine çarpmasıyla oluşan ve zamanla yapıyı zorlayan yüksek frekanslı basınç değişimi.
- Verimlilik Artışı: Ünite başına enerji dönüşüm oranının yükselmesi, toplam üretimde ciddi kazanç sağlar.
Verimlilik Artacak
Harbin Electric Machinery Company'nin Baş Teknoloji Sorumlusu Tao Xingming, bu yeni türbin tasarımının verimliliği yüzde 91'den yüzde 92,6'ya çıkardığını belirtiyor. Yüzde 1,6’lık bu artış, bir ünite için günde fazladan yaklaşık 190.000 kilovatsaat elektrik üretimi anlamına geliyor. Bu da hem ekonomik hem çevresel açıdan büyük bir kazanç olarak değerlendiriliyor. Çin Bilim ve Teknoloji Günlüğü'nün tanımıyla türbin, hidroelektrik santralinin "kalbi" konumunda. İçerdiği kova tipi çark, suyun kinetik enerjisini en verimli şekilde mekanik enerjiye çevirerek enerji üretiminin temelini oluşturuyor. Yüksek frekanslı basınca dayanıklı yapısı sayesinde, türbin uzun süreli ve kesintisiz çalışmaya uygun. Datang Zala Santrali'nde kullanılacak bu türbin, yalnızca teknik üstünlüğüyle değil, aynı zamanda Çin'in yerli mühendislik gücünü ve hidroelektrik potansiyelini yansıtması açısından da büyük önem taşıyor. Üstelik bu türbin, sürdürülebilir enerji üretiminde yeni bir dönemin başlangıcı olabilir.
Kaynak
