Türkiye’de çalışma hayatını sonlandırıp emeklilik dönemine geçmek isteyen milyonlarca kişi için yeni formüller gündemde. Özellikle 1998-2009 yılları arasında sigortalı olanlar için erken emeklilik fırsatları dikkat çekiyor. Prim gününü ve hizmet süresini tamamlayanlar, yaş şartı nedeniyle beklemek zorunda kalıyor. Ancak mevcut mevzuattaki bazı düzenlemeler sayesinde bu süreler kısaltılabiliyor.
İşte erken emekliliğin kapısını aralayacak 7 farklı yöntem:
1. Kadınlara Çocuk Borçlanması Avantajı
Kadın sigortalılar, doğum borçlanması sayesinde prim kazanabiliyor. En fazla 3 çocuk için, toplamda 6 yıl (2160 gün) borçlanma hakkı tanınıyor. Bu sayede prim ve yıl şartını tamamlayan bir anne, yaş şartına takılmadan daha erken emekli olabiliyor.
Not: Çocukların sigorta girişinden önce doğmuş olması gerekiyor.
2. Erkekler İçin Askerlik Borçlanması
Askerliğini sigorta girişinden önce yapan erkekler, askerlik süresini borçlanarak hem prim kazanıyor hem de sigorta giriş tarihini geriye çekebiliyor. Bu sayede erken emeklilik veya EYT kapsamına girme şansı doğuyor.
3. Kısmi Emeklilik Seçeneği
15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim günü şartını tamamlayanlar için kısmi emeklilik hakkı var. Bu yöntemle kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekli olabiliyor.
9 Eylül 1999 sonrası sigortalılar için şartlar daha ağır: 4500 prim günü ve 25 yıl sigortalılık.
4. Malulen Emeklilik: Yüzde 60 İş Gücü Kaybı Yeterli
Çalışırken en az %60 oranında iş gücünü kaybedenler, SGK'nın sevkiyle hastaneden alınacak heyet raporuyla malulen emekli olabiliyor.
En az 1800 prim günü yeterli. Yaş şartı yok. Ancak bu kişiler çalışamaz, aksi takdirde maaş kesilir.
5. Engelli Çalışanlara Vergi İndirimiyle Emeklilik
En az %40 oranında engellilik raporu olan çalışanlar, vergi indirimi alarak yaş şartı olmadan emekli olabiliyor. 3600 günle başlayan bu hak, giriş tarihine göre 4680 güne kadar uzayabiliyor.
Engelli emekliler çalışmaya devam edebilir, maaşları kesilmez.
6. Yıpranma Payı Olan Mesleklere Özel Haklar
Madenciler, gemi adamları, gazeteciler gibi ağır iş kollarında çalışanlar için yıpranma hakkı tanınıyor. Bu hak, hem sigortalılık süresine gün eklenmesini hem de yaşın geriye çekilmesini sağlıyor.
7. Engelli Çocuğu Olan Annelere Ek Prim
1 Ekim 2008 sonrası sigortalı olan ve bakıma muhtaç çocuğu bulunan annelerin primlerinin dörtte biri toplam primlerine ekleniyor. Aynı süre, yaş şartından da düşülüyor.
Böylece 4 yıl çalışan anne, 5 yıl çalışmış gibi emekliliğe daha erken ulaşabiliyor.
