Son dakika İsrail ile İran arasında tırmanan gerilim, bu sabah yeni bir boyut kazandı. İran devlet televizyonu IRIB’in aktardığına göre, İsrail Arak kentindeki ağır su reaktörünü hedef alan bir füze saldırısı gerçekleştirdi. Tahran’ın yaklaşık 250 kilometre güneybatısında yer alan bu kritik nükleer tesis, sabah saatlerinde iki füzeyle vuruldu.
Reaktörde Radyasyon Sızıntısı Yok
İranlı yetkililer, Arak ağır su reaktörünün ciddi bir hasar almadığını ve herhangi bir radyasyon sızıntısının yaşanmadığını açıkladı. Buna rağmen bölgedeki tansiyon yüksek. İsrail ordusu, saldırıdan hemen önce bölgedeki sivil halka tahliye çağrısı yaparak, “Bu bölgede kalmanız hayatınızı tehlikeye atar” uyarısında bulundu.
Nükleer Anlaşmanın Kalbindeki Tesis
Arak reaktörü, 2015 yılında İran ile ABD öncülüğünde imzalanan nükleer anlaşmanın en önemli gündem maddelerinden biriydi. Ağır su, plütonyum üretiminde kullanıldığı için, bu tesis İran’ın nükleer kapasitesi açısından stratejik bir öneme sahip. Anlaşma kapsamında İran, bu tesisi sadece barışçıl araştırmalar için kullanacağı taahhüdünde bulunmuştu. Ancak ABD’nin 2018’de anlaşmadan çekilmesinin ardından İran bazı yükümlülüklerini askıya aldı ve ağır su üretimiyle ilgili denetimlere kısıtlamalar getirdi.
Arka Arkaya Nükleer Hedefler Vuruluyor
İsrail’in bu son saldırısı, son bir haftada İran’ın Natanz, İsfahan ve Fordow’daki nükleer tesislerine ve bazı üst düzey bilim insanlarına yönelik operasyonların hemen ardından geldi. Tel Aviv yönetimi, İran’ın nükleer faaliyetlerinin askeri boyut taşıdığı iddiasıyla hem siber hem askeri müdahalelerini artırmış durumda.
Savaşın yedinci gününe girilirken, uluslararası toplum endişeyle gelişmeleri izliyor. İran'dan bu saldırıya nasıl bir yanıt geleceği merak konusu.
Ağır Su Ne İşe Yarar?
Ağır su özellikle nükleer reaktörlerde kullanılmaktadır.
✅Yavaşlatıcı (moderator): Nötronları yavaşlatarak, nükleer zincirleme tepkimenin kontrollü şekilde sürmesini sağlar.
✅Soğutucu: Reaktörde oluşan ısıyı uzaklaştırır.
✅Yüksek verim: Ağır su, nötronları çok iyi yavaşlattığı için doğrudan doğal uranyumla çalışan reaktörlerde kullanılır (örneğin, CANDU tipi reaktörler).
Ağır Suyun Nükleer Silah Bağlantısı Nedir?
Ağır su, plütonyum-239 üretimi için uygun ortam sağlar. Çünkü:
Doğal uranyum (U-238) + nötron → Plütonyum-239 üretilebilir.
Bu nedenle bazı ülkelerin ağır su üretimi ve stoğu uluslararası denetim altındadır.
Ağır Su Öldürür mü?
Küçük miktarda D₂O içmek toksik değildir. Ancak vücuttaki suyun %20’si ve üzeri D₂O olursa, biyolojik süreçler ciddi şekilde bozulabilir.
