Türkiye, dünya fındık üretiminin %64’ünü gerçekleştirerek sektörün en büyük aktörü konumunda. Ancak son yıllarda fındık üreticilerini tehdit eden büyük bir sorun var: Kahverengi kokarca istilası! Yedi yıldır fındık tarlalarını saran bu zararlı, sadece rekolteyi değil, ürün kalitesini de ciddi şekilde etkiliyor. 2023 hasat sezonunda fındık rekoltesinde %20, ürün kalitesinde ise %40’lık kayıp yaşandı. Ancak üreticilerin uyarıları ve çözüm talepleri yeterince dikkate alınmadı
Murat Çan: “Felaket Kapıda, Önlemler Yetersiz!”
Samsun Milletvekili Murat Çan, konuyla ilgili yaptığı açıklamada hükümetin bu soruna karşı yeterli adımları atmadığını vurguladı. Kahverengi kokarca istilasının sadece fındık üretimiyle sınırlı kalmadığını belirten Çan,
Bu istilacı tür şimdi çok geniş bir coğrafyaya yayıldı, en batıya ulaştı. Artık rakım farkı da tanımıyor, dinlemiyor. Daha endişe verici olan, fındığın ardından başka ürünlere de bulaştı maalesef."
diyerek tehlikenin büyüklüğüne dikkat çekti.
Çan,
"Feromon tuzak dediniz ama özellikle fındık yetiştiriciliğinde, kavak fidanlığında hiçbir işe yaramadığını bölge üreticileri söylüyor. Bizzat ben kendim müşahede ettim yerinde."
ifadelerini kullanarak mevcut mücadele yöntemlerinin başarısız olduğuna vurgu yaptı. Üreticilerin kaderine terk edildiğini belirten Çan, yetkililerin bu soruna karşı daha etkin adımlar atması gerektiğini belirtti.
“Çiftçiyi Suçlamak Çözüm Değil”
Kahverengi kokarca tehdidi giderek büyürken, yetkililerin bu istilanın sebebini çiftçilere yüklediğini belirten Çan,
"Bu istilayı görüp etkin bir mücadele planı belirlemeyen, koordinasyonu sağlayamayan iktidar, sorumluluğu üreticinin üzerine yıkıyor. Çiftçilerimiz her geçen gün daha büyük mağduriyet yaşıyor."
diyerek hükümete çağrıda bulundu.
Samsun’da Tarım Alanları Daralıyor!
Samsun, Türkiye’nin en bereketli tarım ovalarına sahip illerinden biri. Ancak AK Parti iktidarı döneminde Samsun’daki tarım alanlarının 433 bin hektardan 375 bin hektara düştüğü belirtiliyor. Çan, "Tarım arazileri buhar olup uçmadı; tarım vasfını kaybetti, ranta açıldı ya da üretici emeğinin karşılığını alamaz hâle gelince tarlaya küstü, tarımsal üretim günden güne düştü." diyerek tarım alanlarının daralmasına dikkat çekti.
Salıpazarı Barajı 8 Yıldır Bitirilemedi!
Samsun’daki üreticilerin yaşadığı bir diğer önemli sorun ise tarımsal sulama altyapısının yetersizliği. Özellikle Bafra, Alaçam, Çarşamba, Terme, Vezirköprü ve Ladik gibi tarımın yoğun olduğu bölgelerde çiftçiler su sıkıntısı çekiyor. "Tarlaları sel ve su baskınlarından kurtarmak amacıyla projelendirilen Salıpazarı Barajı neden hâlâ tamamlanamıyor?" diye soran üreticiler, yetkililerden çözüm bekliyor. Çan da "Temeli sekiz yıl önce atılan barajda inşaat seviyesi yüzde 30'larda hâlâ, bu hafta sonu bizzat gittim, yerinde gördüm." diyerek sürecin aksadığını gözler önüne serdi.
“Çiftçi Ürününü Peşin Satıyor, Parasını 8 Ay Sonra Alıyor”
Samsun’daki çiftçilerin bir diğer önemli sorunu da devletin destek ödemelerini geciktirmesi. 2024 yılı prim ödemelerinin hâlâ yapılmadığını belirten Çan, çiftçilerin zararını finanse etmek için ürününü peşin sattığını, ancak "Sekiz ay sonra maalesef ilaç ve gübre fiyatlarına yüzde 50 zam geldikten sonra hâlâ parasını tahsil edemiyor." ifadeleriyle çiftçilerin ekonomik darboğazına dikkat çekti.
Çiftçiler Ne Yapacak?
Türk tarımı, yanlış politikalar nedeniyle büyük bir darboğaza sürükleniyor. Fındık üreticileri ve diğer çiftçiler, yetkililerden acil destek bekliyor. Ancak mevcut sorunlara çözüm bulunmazsa, Samsun ve Karadeniz’de tarımsal üretimin büyük zarar göreceği öngörülüyor. Tarımın desteklenmesi ve çiftçilerin mağduriyetinin giderilmesi için yetkililerin hızlı ve etkili önlemler alması gerekiyor.