Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiseri Filippo Grandi, Suriye’deki siyasi dengelerin değişmesiyle birlikte mültecilerin ülkelerine dönmeye başladığını duyurdu. Grandi, 20 Haziran Dünya Mülteciler Günü öncesi yaptığı açıklamada, Aralık 2024'te Beşar Esad rejiminin sona ermesinden bu yana iki milyondan fazla Suriyelinin evlerine döndüğünü belirtti.
X PLATFORMU ÜZERİNDEN PAYLAŞTI
Sosyal medya platformu X üzerinden bir mesaj paylaşan Grandi, “Aralık’tan bu yana iki milyonun üzerinde Suriyeli yerinden edilmiş kişi ve mülteci evlerine geri döndü. Bu, bölgedeki artan gerilimlere rağmen umut verici bir işaret,” ifadelerini kullandı. Grandi, açıklamasında aynı zamanda yeni istikrarsızlıkların ve göç dalgalarının önüne geçmek için siyasi çözümlere ihtiyaç olduğunu da vurguladı.
Grandi, bu mesajı paylaşmadan kısa bir süre önce Suriye’nin komşusu Lübnan’ı ziyaret etti. Ziyareti sırasında yaptığı açıklamalarda ise, İsrail’in İran’a yönelik saldırıları nedeniyle bölgede yeni bir çatışma ve istikrarsızlık dalgasının yaşanabileceği yönündeki endişelere dikkat çekti. Bu durumun, hali hazırda kırılgan olan bölgesel yapıyı daha da sarsabileceğine işaret eden Grandi, siyasi çözüm süreçlerinin hızlandırılması gerektiğini dile getirdi.
Beşar Esad rejimi, 8 Aralık 2024’te, Heyet Tahrir Şam (HTŞ) öncülüğündeki muhalif güçlerin başkent Şam’a ilerlemesiyle son bulmuştu. Yaklaşık 10 gün süren yoğun çatışmaların ardından Esad, ülkesini terk ederek Rusya’ya sığınmıştı. Bu tarihi gelişme, yaklaşık 14 yıldır süren Suriye iç savaşında yeni bir dönemin başlangıcı olarak görülüyor.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz da geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada, Türkiye’den gönüllü olarak ülkelerine dönen Suriyeli sığınmacı sayısının 273 bini aştığını bildirmişti. Yılmaz, geri dönüşlerin kontrollü ve güvenli şekilde gerçekleştiğini, bu sürecin uluslararası kuruluşlarla koordineli olarak yürütüldüğünü vurguladı.
SAVAŞ YÜZÜNDEN MİLYONLARCA İNSAN YER DEĞİŞTİRDİ
Birleşmiş Milletler’in verilerine göre, Suriye’de yaşanan iç savaş boyunca milyonlarca insan ülke içinde yer değiştirdi ya da sınır ötesine sığınmak zorunda kaldı. BM, ülkenin yeniden inşası için en az 400 milyar dolarlık bir maliyet öngörüyor. Bu rakam, yıkılan altyapı, zarar gören şehirler ve çöken kamu hizmetlerinin yeniden işler hale getirilmesi için gerekli asgari tutar olarak değerlendiriliyor.
Uluslararası toplumun önünde, Suriye’de kalıcı barış ve istikrarın sağlanması adına kritik bir süreç duruyor. Grandi’nin açıklamaları, bu sürecin en önemli ayağının güvenli geri dönüşler ve kapsayıcı siyasi çözümler olduğunu bir kez daha gözler önüne serdi.
KAYNAK: DEUTSCHE WELLE
