Samsun Büyükşehir Belediyesi Sanat Merkezi’nde gerçekleşen “Çerkes Soykırımı ve Sürgünü” konulu söyleşide, 19. yüzyılda yaşanan Çerkes göçünün acı dolu tarihi katılımcılarla paylaşıldı. Etkinlikte, Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi’nden Prof. Dr. Önder Duman ile sanatçı Zeki Beştepe konuşmacı olarak yer aldı.
“SAMSUN'A 11 BİN ÇERKES ULAŞTI”
Prof. Dr. Duman sunumunda, 1859'dan itibaren başlayan zorunlu göç sürecinde çoğu Çerkes'in Osmanlı topraklarına ulaşamadan hayatını kaybettiğini belirtti. Salgın hastalıklar, yetersiz gemi koşulları ve ulaşım sorunları nedeniyle yaklaşık 500 bin kişinin yaşamını yitirdiğini vurgulayan Duman, Samsun’un da göç sürecinde önemli bir durak olduğunu aktardı. Arşiv kayıtlarına göre, 1860-1861 yılları arasında sadece Samsun'a 11 bin Çerkes ulaştı; bu sayı kısa sürede 60 bine yükselirken, o dönem şehrin yerli nüfusu 10 bin civarındaydı.
SANATÇI ZEKİ BEŞTEPE'DEN SÖYLEŞİ
Sanatçı Zeki Beştepe ise göçün sosyolojik etkilerini ve Çerkes toplumunun kuşaklar boyunca taşıdığı travmayı sanat yoluyla ifade etti. Beştepe, bu tür kolektif acıların sanat aracılığıyla kısmen de olsa dışavurulabileceğini ve toplumların hafızasında kalıcı izler bıraktığını belirtti.
Söyleşi, hem tarihsel belgelerle hem de duygusal anlatımlarla Çerkeslerin yaşadığı büyük acının ve mücadelenin unutulmaması gerektiğini bir kez daha hatırlattı.