Akıllı telefonlarda giderek artan dijital tehditlerden biri olan "stalkerware" (takip yazılımları), kullanıcıları gizlice izlemek, kişisel verileri çalmak ve cihaz kontrolünü ele geçirmek amacıyla kullanılan tehlikeli yazılımlardan oluşuyor. Genellikle zararsız gibi görünen sahte uygulamalar kılığına giren bu yazılımlar, kullanıcı izni olmadan cihazlara yerleşebiliyor.
Stalkerware Nedir?
Stalkerware, kullanıcının izni olmadan mesajlarını, fotoğraflarını, gerçek zamanlı konumunu ve diğer kişisel verilerini izleyebilen özel bir casus yazılım türüdür. Çoğunlukla Google Play veya App Store dışından yüklenir ve ekran simgesi olmadan gizli çalışır. Bazı durumlarda tamamen masum görünen uygulamaların arkasına gizlenebilir.
Hangi Belirtiler Varsa Dikkat!
Telefonunuzda aşağıdaki olağandışı davranışları fark ediyorsanız, cihazınıza casus yazılım bulaşmış olabilir:
- Mobil veri tüketiminde artış
- Telefonun normalden fazla ısınması
- Performans düşüklüğü ve yavaşlama
- Pilin hızla tükenmesi
- Tanımadığınız uygulamalardan gelen bildirimler
Ancak unutulmamalı ki bazı yazılımlar sessiz çalışabilir ve hiçbir belirti vermeyebilir.
Sadece Uygulamalarla Sınırlı Değil
Stalkerware tehlikesi sadece casus uygulamalardan ibaret değil. Saldırgan kişi Google veya Apple hesabınıza erişim sağlıyorsa, konum geçmişinizi, yedeklerinizi ve hatta canlı konumunuzu takip edebilir.
Şüphelendiğinizde Ne Yapmalısınız?
Stalkerware’den şüphelendiğinizde doğrudan uygulamayı silmek tehlikeli olabilir. Çünkü uygulamayı yükleyen kişi birdenbire haberdar olabilir ve size karşı tehdit oluşturabilir. Özellikle şiddet içeren ilişkilerde bu oldukça risklidir.
Bu nedenle şu adımları takip etmeniz önerilir:
1. Delil Toplayın: Ekran görüntüsü alın, notlar tutun.
2. Yetkilileri Bilgilendirin: Gerekirse polise veya güvenlik uzmanlarına başvurun.
3. Şifreleri Değiştirin: Mümkünse başka bir güvenli cihaz üzerinden Google, Apple, sosyal medya gibi hesap şifrelerinizi değiştirin.
Stalkerware’den Korunmanın Yolları:
- Uygulama listesine göz atın ve tanımadığınız programları kontrol edin.
- Uygulama izinlerini inceleyin: Kamera, mikrofon ve konum erişimini hak eden uygulamaları ayırın.
- Güvenilir bir antivirüs yazılımı kullanarak telefonu taratın.
- Gerekirse fabrika ayarlarına döndürün. Ancak bu işlem öncesinde saldırganın hâlâ hesaplara erişip erişemediğinden emin olun.
- En güvenli yöntem: Yeni ve güvenli bir cihaz kullanmak. Kurulum sırasında sadece size özel ve güçlü şifreler tercih edin.
