Kaygılı bağlanma, kişinin ilişkilerinde reddedilme veya terk edilme korkusu yaşamasıyla ortaya çıkan bir bağlanma stilidir. Bu yapıya sahip bireyler, partnerlerinden sürekli ilgi ve onay bekler. En küçük mesafe ya da iletişim azalması bile tehdit olarak algılanabilir. Bu nedenle ilişkilerde yoğun kaygı, bağımlılık ve duygusal dalgalanmalar görülür. Kaygılı bağlanan kişiler, partnerinin sevgisini kaybetmemek için aşırı çaba gösterebilir ve ilişki içindeki küçük değişiklikleri bile abartılı şekilde yorumlayabilir.
Kaygılı bağlanma nedenleri
Kaygılı bağlanmanın temelinde çoğunlukla çocukluk dönemindeki deneyimler bulunur. Uzmanlara göre ebeveynlerin tutarsız, mesafeli veya yeterince güven vermeyen davranışları yetişkinlikte kaygılı bağlanma stiline zemin hazırlayabilir. Aşırı eleştirel ya da kontrolcü aile ortamı da bu yapıyı güçlendirir. Travmalar, güven kırıcı ilişkiler, stresli yaşam koşulları ve olumsuz ilişki deneyimleri de kaygılı bağlanmayı tetikleyen diğer etkenler arasında yer alır.
Kaygılı bağlanan kişilerin davranışları
Kaygılı bağlanma stiline sahip bireyler ilişkilerinde bazı belirgin davranışlar sergileyebilir. Partnerin ilgisini sürekli test etme ve onay arama sık görülen davranışlardandır. Ayrılma korkusu nedeniyle aşırı bağımlılık ortaya çıkabilir. Kıskançlık, kontrol etme isteği, tartışmalarda abartılı tepkiler verme ve sık iletişim kurma ihtiyacı dikkat çeken diğer özellikler arasındadır. Bu kişiler ayrıca kendilerini değersiz hissedebilir ve güven sorunları yaşayabilir.
Kaygılı bağlanmanın belirtileri
Kaygılı bağlanmanın belirtileri arasında sürekli terk edilme veya reddedilme kaygısı yer alır. Partneri kontrol etme isteği, ani öfke ve duygusal iniş çıkışlar, aşırı kıskançlık ve güvensizlik bu kişilerde yaygın olarak görülür. Kendi ihtiyaçlarını ifade etmekte zorlanmaları, ilişkide küçük sorunları büyütmeleri ve sürekli iletişim ihtiyacı duymaları da bu bağlanma stilinin önemli göstergeleridir.
Kaygılı bağlanma nasıl tedavi edilir?
Kaygılı bağlanma tedavi edilebilen bir durumdur ve sağlıklı ilişkiler kurmak mümkündür. Bireysel terapi, kişinin bağlanma stilini fark etmesine ve güven duygusunu güçlendirmesine yardımcı olur. Bilişsel Davranışçı Terapi, kaygıyı artıran düşünce kalıplarını değiştirmeyi hedefler. İlişki terapisi, çiftlerin daha dengeli iletişim kurmasını sağlar. Farkındalık ve meditasyon uygulamaları duygusal dalgalanmaları azaltır. Kişinin kendi ihtiyaçlarını fark ederek sınır koymayı öğrenmesi de kaygıyı yönetmede etkili bir yöntemdir.
