Karadeniz’in incisi Samsun, yalnızca doğal güzellikleri ve tarihi zenginlikleriyle değil, yöresel mutfağıyla da Türkiye’nin en dikkat çeken şehirlerinden biridir. Özellikle Karadeniz’e özgü damak tatlarını keşfetmek isteyen ziyaretçiler için “Samsun’da ne yenir?” sorusu oldukça önemlidir. Bu yazıda, Samsun’a özgü geleneksel yemeklerden sokak lezzetlerine kadar en çok tercih edilen 10 yerel yemeği tanıtıyor, nerede yiyebileceğinize dair önerilerde bulunuyoruz.
1. Bafra Pidesi
Samsun’un Bafra ilçesine özgü bu pide, kapalı ve kıymalı yapısıyla tanınır. Taş fırında pişirilen hamurun içindeki bol kıymalı harç, tereyağıyla buluşarak ağızda dağılan bir lezzet sunar. Özellikle bayram sabahları ve özel günlerde sofralardan eksik olmaz.
2. Terme Pidesi
Bafra pidesinden farklı olarak açık şekilde servis edilen Terme pidesi, ince hamuru ve peynirli, kıymalı ya da kavurmalı çeşitleriyle bilinir. Genellikle yumurta ile zenginleştirilir.
3. Kaz Tiridi
Kaz etiyle yapılan tirit yemeği, özellikle Bafra ve çevresindeki köylerde düğün yemeklerinin vazgeçilmezidir. Tirit ekmeğinin üzerine dökülen kaz suyu ve ardından gelen haşlanmış kaz eti, doyurucu ve özgün bir lezzet sunar.
4. Keşkek
Buğday ve etin saatlerce kaynatılarak dövüldüğü bu yemek, özellikle bayram ve düğünlerde hazırlanır. Genellikle tok tutucu olması nedeniyle kahvaltıda da tüketilir.
5. Karalahana Sarması & Mısır Ekmeği
Karadeniz mutfağının vazgeçilmezi olan karalahana, Samsun sofralarında genellikle mısır ekmeğiyle birlikte servis edilir. İç harcında pirinç, soğan ve Karadeniz baharatları yer alır.
6. Tirit
Samsun mutfağının temel taşlarından biridir. Et suyu ile ıslatılmış ekmeklerin üzerine tavuk ya da et konularak servis edilir. Hem sade hem de bol proteinli bir Karadeniz klasiğidir.
7.Samsun Simidi
Gevrek ama içi dolgun bir yapıya sahip olan Samsun simidi, Türkiye’nin farklı simit türlerinden ayrılır. Sabah kahvaltılarında veya çayın yanında tercih edilir.
8. Çakallı Menemeni
Samsun’un Çakallı beldesine özgü bu menemen türü, sade ve bol biberli olmasıyla diğer menemenden ayrılır. Özellikle sabah kahvaltısında “taş fırın” usulü sıcak ekmekle birlikte sunulur.
9. Taflan (Karayemiş) Turşusu
Karadeniz’e özgü taflan meyvesinden yapılan turşu, Samsun sofralarında özellikle kahvaltı ve akşam yemeklerinde tüketilir. Eşsiz ekşi-tatlı aroması ile mide dostudur.
10.Haluçka (Hamur Çorbası)
Un, su ve tuzla yoğrulan küçük hamurlar, yoğurtlu ya da salçalı su ile pişirilir. Samsun köylerinde sıkça yapılan bu çorba, geleneksel ev yemeği kategorisindedir.
Samsun Mutfağının Tarihi: Binlerce Yıllık Kültürden Sofraya
Samsun mutfağı, binlerce yıllık tarihsel birikimin mutfak kültürüne yansımasıdır. M.Ö. 6. yüzyılda kurulan Amisos Antik Kenti’nden bugüne, bu coğrafyada yaşayan her medeniyet damak tadına katkıda bulunmuştur. Pontus Krallığı, Roma, Bizans ve Osmanlı dönemlerinde Samsun limanı aracılığıyla hem Anadolu’nun iç kesimlerine hem de Karadeniz’e kıyısı olan ülkelere ticaret yapılması, zengin bir gıda kültürünün oluşmasını sağlamıştır.
Kırsaldan Kente: Gelenekten Günümüze
Özellikle Bafra, Terme ve Vezirköprü gibi ilçelerde gelişen tarımsal üretim ve hayvancılık, Samsun’un yemek kültürünü şekillendirmiştir. Pirinç, mısır, karalahana, taflan gibi yerel ürünler, geleneksel tariflerin temel taşını oluşturur. Kaz etiyle yapılan tirit, mısır unuyla yoğrulan ekmek, ve yoğurtlu hamur çorbaları, kırsal Karadeniz yaşamının sofralara yansımasıdır.
Günümüzde Samsun Mutfağı
Son yıllarda Samsun mutfağı, gastronomi turizmi açısından da ilgi görmeye başlamıştır. Atakum gibi turistik bölgelerde geleneksel lezzetler modern sunumlarla birleşmekte, ziyaretçilere zengin bir tat deneyimi sunulmaktadır.
