Uzmanlara göre bazı besinler, vücudun uyku düzeninde kritik rol oynayan melatonin hormonunu destekleyerek daha kolay ve kaliteli uykuya geçiş sağlıyor. Diyetisyen Burcu Akbeyaz Özger, özellikle kış aylarında doğru besin tercihlerinin uyku kalitesini belirgin şekilde artırabileceğini belirtiyor.
Akşam tüketilen besinler uykuya geçişi kolaylaştırıyor
Diyetisyen Özger, melatonin açısından zengin gıdaların akşam saatlerinde tüketilmesinin uykuya dalmayı kolaylaştırdığını ifade ediyor. Vişne ve vişne suyunun melatonin içeriği en yüksek meyveler arasında yer aldığını belirten Özger, ceviz gibi bazı kuruyemişlerin de bu hormonun doğal kaynaklarından biri olduğunu söylüyor. Tam tahıllar, bazı sebzeler ve meyvelerle birlikte yumurta gibi besinler, vücudu sakinleştirerek uykuya hazır hale getiriyor.
Uykusuzluk bağışıklığı da olumsuz etkiliyor
Uykusuzluğun günümüzde ciddi bir halk sağlığı sorununa dönüştüğünü vurgulayan Özger, dünya genelinde her üç kişiden birinin uyku problemi yaşadığını belirtiyor. Melatoninin yalnızca uyku süresini değil, uyku verimini de artırdığına dikkat çeken Özger, yapılan bilimsel çalışmaların melatonin içeren besinlerin uykuya geçişi kolaylaştırdığını ortaya koyduğunu söylüyor.
Melatoninin etkisi yalnızca uyku ile sınırlı değil
Melatoninin vücutta birçok önemli işlevi olduğunu belirten Özger, bu hormonun bağışıklık sistemini güçlendirdiğini, antioksidan etki gösterdiğini ve jet lag etkisini azalttığını ifade ediyor. Ayrıca melatoninin metabolizma üzerinde de etkili olduğunu, leptin ve insülin dengesine katkı sağladığını, stres ve kortizol hormonlarının düzenlenmesine yardımcı olduğunu dile getiriyor. Kanser araştırmalarında da melatoninin önemli bir yere sahip olduğu vurgulanıyor.
Triptofan içeren besinler dolaylı olarak uykuya destek oluyor
Melatonin üretiminin temelinde triptofan adlı amino asidin yer aldığını söyleyen Özger, bu nedenle bazı besinlerin dolaylı yoldan uyku düzenine katkı sağladığını belirtiyor. Süt ve süt ürünleri, balık, hindi eti, kabak çekirdeği ve bazı yağlı tohumlar triptofan açısından zengin besinler arasında yer alıyor. Triptofanın serotonin–melatonin döngüsünü destekleyerek uyku düzenini olumlu etkilediği ifade ediliyor. Yapılan araştırmalarda balık ve yumurtanın melatonin içeriğinin kırmızı ete kıyasla daha yüksek olduğu da belirtiliyor.
Anne sütüyle ilgili önemli melatonin uyarısı
Anne sütüne ilişkin dikkat çekici bilgiler de paylaşan Özger, emziren anneler için önemli bir noktaya dikkat çekiyor. Anne sütünde melatonin hormonu bulunduğunu belirten Özger, sabah ve akşam sağılan sütlerde melatonin oranının aynı olmadığını ifade ediyor. Akşam sağılan sütteki melatonin miktarının sabah sağılan süte göre yaklaşık 10 kat daha fazla olduğunu söyleyen Özger, bu nedenle annelere sağılan sütlerin üzerine mutlaka tarih ve saat yazmalarını öneriyor.
Yanlış zamanda verilen süt huzursuzluğa yol açabilir
Yanlış zamanda verilen anne sütünün bebeklerde huzursuzluğa neden olabileceğini belirten Özger, akşam sağılan sütün sabah verilmesi halinde bebeğin gün boyu uykulu olabileceğini, sabah sağılan sütün akşam verilmesi durumunda ise uykusuzluk ve huzursuzluk görülebileceğini söylüyor. Uzmanlara göre uykusuzlukla mücadelede ilaçlara başvurmadan önce beslenme alışkanlıklarını gözden geçirmek, daha doğal ve kalıcı bir çözüm sunuyor.
