11. yüzyılda kaleme aldığı El-Kanun fi’t-Tıbb adlı eserinde, fazla yemenin hastalıkların başlıca nedenlerinden biri olduğunu belirten İbn-i Sina, kısa süreli açlık dönemlerinin ise bedeni dengeye getiren en etkili yöntem olduğunu ifade etmişti. Bugün modern tıp da bu görüşleri destekler nitelikte bilimsel bulgular ortaya koyuyor.
Kısa Süreli Açlık Nasıl Çalışır?
Açlık başladığında vücut önce karaciğerdeki glikojen depolarını tüketir. Ardından enerji ihtiyacı için yağ hücrelerine yönelir. Bu süreçte ortaya çıkan keton cisimcikleri hem kaslara hem de beyne enerji sağlayarak zihinsel berraklık oluşturur.
Hücresel Temizlik: Otofaji
Uzmanlara göre açlık yalnızca enerji dengesiyle sınırlı değildir. Vücut, uzun süredir atıl kalan hücreleri parçalayarak otofaji sürecini başlatır. Bu “iç temizlik”, bağışıklık sistemini güçlendirir, iltihabı azaltır ve yaşlanma sürecini yavaşlatır.
İbn-i Sina’dan Çağları Aşan Mesaj
Ünlü hekim, “Az yemek, uzun yaşamak demektir” sözleriyle beslenmede ölçünün önemine dikkat çekmişti. Ona göre sağlıklı bir hayatın dört temel ayağı; beslenme, uyku, hareket ve ruhsal dengeydi.
Aralıklı Oruç (Intermittent Fasting) Nasıl Etki Ediyor?
Günümüzde popüler hale gelen 16 saat açlık – 8 saat beslenme düzeni, insülin duyarlılığını artırıyor, kan şekerini dengeliyor ve yağ yakımını kolaylaştırıyor. Ayrıca hücrelerdeki toksinlerin temizlenmesine ve kilo kontrolüne yardımcı oluyor.
Kimler Dikkat Etmeli?
Kısa süreli açlık, bazı gruplar için ciddi sağlık riskleri taşıyor. Hamileler, emziren anneler, çocuklar, ergenler, yoğun tempoda çalışanlar ve kronik hastalığı bulunan bireylerin bu yöntemi uzman kontrolünde uygulamaları gerekiyor.
Aksi halde sıvı kaybı, tansiyon düşüklüğü, halsizlik ve kalp ritim bozuklukları gibi sorunlar yaşanabiliyor.
