Bosna-Hersek’in Srebrenitsa kentinde 1995 yılında yaşanan ve tarihe “Avrupa’da İkinci Dünya Savaşı sonrası en büyük soykırım” olarak geçen katliam, 30. yılında Samsun’da unutulmadı. Samsun Milli İrade Platformu öncülüğünde gerçekleştirilen yürüyüşte, hem Srebrenitsa’da yaşanan insanlık dramı hem de Gazze ve Doğu Türkistan’daki zulümler bir kez daha gündeme taşındı.
Yürüyüş ve Basın Açıklaması
23 Nisan Ortaokulu önünde toplanan kalabalık, ellerinde Boşnak, Filistin ve Doğu Türkistan bayraklarıyla İstiklal ve Gazi Caddeleri üzerinden yürüyerek Cumhuriyet Meydanı’na ulaştı. “Unutmadık, unutturmayacağız” ve “Srebrenitsa insanlığın utancıdır” gibi sloganlar eşliğinde gerçekleştirilen yürüyüşte, vatandaşlar duygu dolu anlar yaşadı.
Cumhuriyet Meydanı’nda yapılan basın açıklamasında, Srebrenitsa’nın bir şehirden öte insanlığın vicdan yarası olduğuna dikkat çekildi. “Toplu mezarların toprağı hâlâ ıslak, annelerin gözyaşları hâlâ dinmedi. Yetimlerin, öksüzlerin yüreklerindeki boşluk hâlâ dolmadı” denilen açıklamada, adalet ve barış çağrısı yapıldı.
Katılım Geniş Oldu
Yürüyüşe Samsun Büyükşehir Belediye Başkanvekili Nihat Soğuk, İlkadım Belediye Başkanı İhsan Kurnaz, CHP İlkadım İlçe Başkanı Nazım Kale, İlçe Milli Eğitim Müdürü Resül Özata, Alevi dedesi Mahmut Koç ve çok sayıda vatandaş katıldı. Katılımcılar, yaşanan katliamın unutulmaması ve benzer acıların bir daha yaşanmaması için toplumsal duyarlılığın önemini vurguladı.
Srebrenitsa Katliamı Nedir?
Srebrenitsa Katliamı, 11 Temmuz 1995’te Bosnalı Sırp güçlerin, Ratko Mladiç komutasında Srebrenitsa’yı ele geçirmesiyle başladı. BM tarafından “güvenli bölge” ilan edilen kentte yaşayan binlerce Boşnak sivil, Hollandalı BM askerlerine sığınarak hayatta kalmayı umut etti. Ancak Hollandalı askerler bu sivilleri Sırp güçlerine teslim etti.
Sadece birkaç gün içinde en az 8 bin 372 erkek ve erkek çocuk sistematik şekilde katledildi. Kadınlar ve çocuklar ise evlerinden sürülerek mülteci konumuna düşürüldü. Sırp askerlerinin kurduğu pusularla orman yolunda kaçmaya çalışan binlerce kişi de öldürüldü. O dönem yaşanan trajedi, “ölüm yolu” olarak hafızalara kazındı.
Uluslararası Tepkiler ve Yargı Süreci
Srebrenitsa’da yaşananlar, 2007 yılında Uluslararası Adalet Divanı tarafından “soykırım” olarak tanındı. Sırp komutan Ratko Mladiç ve Bosnalı Sırpların lideri Radovan Karadziç başta olmak üzere birçok Sırp yetkili, Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi (ICTY) tarafından müebbet hapis dahil olmak üzere çeşitli cezalara çarptırıldı. Bugüne kadar 45 Sırp, toplamda 699 yıl hapis cezasına mahkûm edildi.
Samsun’da düzenlenen yürüyüş ve anma etkinliği, yalnızca geçmişte yaşanmış bir insanlık suçunu hatırlatmakla kalmadı, aynı zamanda dünyanın çeşitli coğrafyalarında süren zulümlere karşı da farkındalık oluşturmayı hedefledi. Katılımcılar, Srebrenitsa’nın bir daha yaşanmaması için adaletin tesis edilmesi gerektiğini vurgulayarak, “Unutmadık, unutturmayacağız” mesajını bir kez daha yineledi.
