Yiyecek içecek hizmeti sunan işletmelerde yıllardır uygulanan zorunlu servis, masa veya benzeri ücretlerin kaldırılması için Ticaret Bakanlığının hazırladığı düzenleme hayata geçiriliyor. Söz konusu adım, uzun süredir tüketiciler tarafından eleştirilen servis ücretlerinin ortadan kalkmasını sağlayacak. Tüketicilerin hesap sonuna eklenen yüzde 10’luk servis bedeline ilişkin şeffaflık talebi, yeni düzenleme ile karşılık bulmuş olacak.
Türkiye Gazetesi’nde yer alan bilgilere göre vatandaşlar, sipariş ettikleri ürünlerin dışında ekstra bir ücret ödemek istemediklerini belirtiyor. Bakanlığın düzenlemesiyle birlikte tüketiciler yalnızca aldıkları ürünlerin bedelini ödeyecek ve ek servis bedeli talep edilemeyecek.
Çalışanlar Gelir Kaybından Endişeli
Uygulamanın kaldırılması tüketici tarafında olumlu karşılanırken konunun çalışan boyutunda dikkat çeken bir tablo ortaya çıkıyor. İşletmeler, pandemi sonrası artan maliyetlerini dengelemek için servis ücretlerini gelir yapısına dahil etmişti. Bu nedenle garson ve komilerin aylık kazançlarının önemli bir kısmı bu kalemden geliyor.
Mevcut tabloda aylık geliri yaklaşık 50 bin TL olan bir çalışanın 8-10 bin TL civarındaki bölümünün servis ücretlerinden sağlandığı belirtiliyor. Yeni düzenleme ile bu ek gelir ortadan kalkacağı için çalışanlar durumdan olumsuz etkilenmekten endişe ediyor.
Garsonlar uzun süredir bu gelir düzeyine göre bütçe oluşturduklarını ifade ederek, “Madem servis ücreti kaldırılıyor, o zaman maaşlarımız da düşmesin” çağrısında bulunuyor. Sektörde geniş karşılık bulan bu talep, hizmet sektöründe istihdam eden yüz binlerce çalışanı ilgilendiriyor.
İşletmeler İçin de Yeni Düzenleme Gündemde
Konunun yalnızca çalışan boyutu değil, işletme tarafında da farklı etkileri bulunuyor. Bazı işletmelerin servis ücretlerini yalnızca personele değil; temizlik ve hijyen malzemeleri, personel kıyafetleri, eğitim giderleri ve servis malzemelerinin yenilenmesi gibi kalemlere de ayırdığı ifade ediliyor.
Bu nedenle servis ücretinin kaldırılması, işletmeler açısından da maliyet planlamasında yeni bir süreci zorunlu kılıyor. İşletme sahiplerinin hem çalışan gelirlerini hem de işletme içi gider dağılımını yeniden düzenlemesi gerekecek.
Piyasa ve Sektör İçin Beklentiler
Hizmet sektörünün Türkiye’de en fazla çalışan barındıran alanlardan biri olduğu göz önünde bulundurulduğunda, düzenlemenin etkilerinin geniş bir kesimi ilgilendirdiği görülüyor. Garsonluk, sektör içinde en yoğun istihdam alanlarından birini oluşturuyor. Bu nedenle servis ücretinin kaldırılması hem tüketici memnuniyeti hem çalışan gelirleri hem de işletme giderleri bakımından kapsamlı bir dönüşüm süreci başlatacak.
