Patates, mutfakların en çok tüketilen sebzelerinden biri olsa da yanlış saklama koşullarında ciddi bir sağlık tehlikesine dönüşebiliyor. Uzmanlara göre özellikle filizlenen, yeşeren ya da üzerinde çökük lekeler bulunan patateslerde “solanin” adı verilen toksin birikiyor. Bu toksin, yüksek miktarda alındığında zehirlenmeye yol açabilecek kadar güçlü.
Solanin tehlikesi büyüyor
Patates ışığa maruz kaldığında kabuğunda yeşil bir tabaka oluşuyor. Bu yeşil renk, patatesin solanin üretmeye başladığının en önemli göstergesi. Aynı durum filizlenmiş patateslerde de görülüyor. Solanin fazla alındığında mide bulantısı, baş dönmesi ve halsizlik gibi zehirlenme belirtileri ortaya çıkabiliyor. Hafif filizlenme kesilerek temizlenebilir; ancak tamamen yeşillenmiş ya da yoğun filizlenmiş patateslerin çöpe atılması gerekiyor.
Tarla hastalıkları da risk oluşturuyor
Tarım Bakanlığı’na göre bazı patateslerde yetişme döneminde hastalıklar oluşabiliyor. Kabuğunda siğil, ur veya mor-siyah lekeler bulunması bu patateslerin kesinlikle tüketilmemesi gerektiğini gösteriyor. “Kuru çürüklük” adı verilen bozulmada ise patatesin dışı çöküyor ve içi mumyalaşmış bir görünüme bürünüyor. Bu tür patatesler hem sağlık açısından tehlikeli hem de tamamen kullanılmaz hale geliyor.
Çürüyen patates zehir saçıyor
Patatesin yumuşaması, kötü kokması veya kesildiğinde içinden su gibi akışkan bir sıvı çıkması ileri çürüme belirtisi. Bu durumda sadece çürük kısmı kesmek yeterli değil; patatesin tamamında toksin oluştuğu için mutlaka atılması gerekiyor.
Buzdolabında saklamak büyük hata
Patatesin buzdolabına konması, içindeki nişastanın daha hızlı şekere dönüşmesine yol açıyor. Bu durum, pişirme sırasında “akrilamid” adı verilen kanserojen maddenin ortaya çıkmasına neden oluyor. Uzmanlar, patatesin mutlaka karanlık, serin, kuru ve havadar bir ortamda saklanması gerektiğinin altını çiziyor.
Güvenli tüketim için öneriler
-
Kabuğunda yeşillenme olmamalı.
-
Filizlenmiş patatesler kullanılmamalı.
-
Kabuğunda siğil, ur, çökük leke olanlar kesinlikle tüketilmemeli.
-
Patates buzdolabına konulmamalı.
-
Poşet yerine hava alabilen bir ortamda saklanmalı.
Bu basit önlemlerle patates kaynaklı sağlık risklerini en aza indirmek mümkün.
