Birlik, dayanışma ve haksızlıklarla mücadele günü olan 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü, dünya genelinde, büyük kitle gösterileriyle kutlanmaktadır ve siyasi bir eylem biçimi de almıştır.
Bu günün önemi; uluslararası emek hareketine dikkat çekmektir.
1 Mayıs ilk defa 1856 yılında Avustralya’da kutlanmıştır. Avustralya’nın Melbourne şehrinde, taş ve inşaat işçileri günde 8 saatlik iş günü için bir yürüyüş düzenlemişlerdir.
1 Mayıs 1886 tarihinde, Amerika İşçi Sendikaları Konfederasyonu öncülüğünde, işçiler günlük 8 saatlik çalışma talebiyle iş bırakmışlardır. Chicago’daki gösterilere yarım milyon işçi katılmıştır. Luizvil’deki 6 bini aşkın siyahi ve beyaz işçi, birlikte yürüyerek, Ulusal Park’a girmişlerdir. Oysa ki; parklar, o zamanlar siyahilere, siyahilerin girişine kapalıydı.
Gazeteler, Amerika’nın tüm eyaletlerindeki siyahi ve beyaz işçilerin birlikteliğini “Önyargı duvarı yıkıldı” şeklinde yorumlamıştır.
Gösteriler 1 Mayıs sonrasında da tüm coşkusuyla devam etmiştir ve 4 Mayıs’ta, Kanlı Haymarket Olayı’na yol açmıştır. Chicago’daki Haymarket Meydanı’nda, 8 saatlik çalışma için yapılan eylemlerde, kim olduğu bilinmeyen biri polislere bomba atmıştır. Bunun sonucunda, birkaç anarşist idam edilmiştir ve yasal baskılarla, gösterinin tekrarı engellenmiştir.
1889 yılında, Fransız bir işçi temsilcisi, bir öneride bulunmuştur ve bu öneriyle, 1 Mayıs’ın tüm dünyada “Birlik, Mücadele ve Dayanışma Günü” olarak kutlanılmasına karar verilmiştir. 8 saatlik iş günü ise, birçok ülkede, resmen kabul edilmiştir.
Türkiye’de 1 Mayıs
Türkiye’de, 1 Mayıs ilk defa 1911 yılında, Osmanlı İmparatorluğu sınırları içerisinde yer alan ve işçi örgütlenmesinin en gelişmiş şehri olan Selanik’te tütün, liman ve pamuk işçileri tarafından bir gösteri düzenlenerek kutlanmıştır.
1 Mayıs resmi olarak ilk defa 1923 yılında kutlanmıştır ve yasal olarak “İşçi Bayramı” ilan edilmiştir. 1935 yılında ise, 1 Mayıs’a “Bahar ve Çiçek Bayramı” ismi verilmiştir.
Günümüzde 1 Mayıs
Günümüzde 1 Mayıs başta sosyalist ülkelerde olmak üzere, dünyanın pek çok yerinde ve ülkemizde resmi tatildir.