Samsun, Türkiye’nin en verimli ovalarına ev sahipliği yapan illerin başında geliyor. Karadeniz ikliminin sağladığı ılıman hava koşulları ve sulama imkânlarının genişliği sayesinde, yılın dört mevsiminde farklı ürünler yetiştirilebiliyor. Kentin tarımsal potansiyeli, hem sebze hem de meyve üretiminde çeşitliliği beraberinde getiriyor. Bafra ve Çarşamba ovaları başta olmak üzere pek çok ilçe, iklim ve toprak yapısına göre farklı ürünleriyle öne çıkıyor. Bu zenginlik Samsun’u sadece bölgesel değil, ulusal ölçekte de tarımda söz sahibi kılıyor.
Bafra Ovası’nın yazlık sebze gücü
Samsun’un batısında yer alan Bafra Ovası, özellikle yazlık sebze üretimiyle adından söz ettiriyor. Domates, biber ve patlıcan üretiminde Türkiye’nin önde gelen bölgelerinden biri olan Bafra, hem iç piyasaya hem de ihracata ürün sağlıyor. Fasulye tarımı da bu ovada önemli bir yer tutuyor. Bunun yanı sıra, Bafra kavunu bölgenin simgesi haline gelmiş ve yaz aylarında pazarlarda aranır bir ürün olmuştur. Kış aylarında ise lahana, pırasa ve turp gibi sebzelerle üretim devam ediyor. Geniş sulama kanalları ve tarımsal altyapısı sayesinde Bafra, Samsun’un sebze ihtiyacının büyük bölümünü karşılıyor.
Çarşamba Ovası’nın kışlık ürünleri
Samsun’un doğusunda bulunan Çarşamba Ovası ise daha çok kışlık sebzelerle biliniyor. Özellikle lahana, karnabahar ve brokoli üretimi bu bölgede yaygın. Pırasa da Çarşamba çiftçilerinin en çok ektiği ürünlerden biri olarak dikkat çekiyor. Yaz aylarında mısır üretimi ön plana çıkarken, yeşil fasulye ve salatalık da bölgede yoğun olarak yetiştiriliyor. Çarşamba aynı zamanda meyvecilikte de kendini göstermeye başlayan bir alan. Armut ve elma bahçeleri son yıllarda artış göstermiş, özellikle sahil kesimlerinde verimli sonuçlar alınmaya başlanmıştır.
Terme ve Ayvacık’ta fındık ve kivi üretimi
Samsun’un doğusundaki Terme ve Ayvacık ilçeleri ise meyvecilik faaliyetleriyle öne çıkıyor. Karadeniz’in simgesi haline gelmiş olan fındık, bu bölgelerde hem ekonomik hem de kültürel açıdan önem taşıyor. Fındığın yanı sıra son yıllarda kivi bahçeleri de hızla yaygınlaşmış durumda. İklimin uygunluğu sayesinde kivi üretimi, çiftçilere ek gelir kapısı haline gelmiş durumda. Ayrıca kiraz, erik ve şeftali gibi meyveler de bu bölgede bolca yetişiyor. Özellikle Ayvacık’ın yüksek rakımlı köylerinde yetiştirilen kiraz, lezzetiyle biliniyor ve yerel pazarlarda rağbet görüyor.
Vezirköprü ve Havza’nın meyve bahçeleri
İç kesimlerde yer alan Vezirköprü ve Havza ilçeleri, rakım ve iklim koşulları sayesinde meyvecilik için oldukça elverişli. Kiraz, elma ve armut üretimi bu bölgelerde dikkat çekiyor. Yaz aylarında kiraz bahçeleri hem üreticilerin hem de tüketicilerin yüzünü güldürüyor. Son yıllarda ceviz bahçelerinin de yaygınlaşmaya başladığı Vezirköprü, bu yönüyle yatırımcıların da ilgisini çekiyor. Üzüm bağcılığı ise özellikle yaprak üretimiyle değerlendiriliyor. Yöre halkı, üzüm yapraklarını hem kendi mutfaklarında kullanıyor hem de çevre illere göndererek gelir elde ediyor.
Ladik ve Asarcık’ta patates ve tahıl
Samsun’un yüksek rakımlı ilçeleri olan Ladik ve Asarcık, sebzeden çok patates ve tahıl üretimiyle tanınıyor. Ladik Ovası, özellikle patates tarımıyla ön plana çıkarken, aynı zamanda buğday ve arpa gibi tahıllar da bölgede yoğun olarak yetiştiriliyor. Fasulye ekimi de bu iki ilçede yaygın bir faaliyet olarak öne çıkıyor. Bahçecilik kapsamında ise elma ve armut üretimi görülüyor. Soğuk iklimi sayesinde bu ürünler aromalı ve dayanıklı oluyor.
Samsun’un tarımsal çeşitliliği
Genel olarak bakıldığında Samsun’un tarımsal üretim haritası oldukça geniş bir yelpazeye sahip. Yaz aylarında domates, biber, patlıcan ve fasulye üretimi; kış aylarında lahana, karnabahar, brokoli ve pırasa tarımı öne çıkıyor. Meyvelerde ise şeftali, elma, armut, kiraz, erik, üzüm, kivi ve fındık en çok üretilen türler arasında yer alıyor. Bu çeşitlilik, Samsun’u hem Türkiye’nin hem de Karadeniz’in önemli tarım merkezlerinden biri yapıyor. Samsun’un bereketli toprakları sayesinde hem bölge halkı kendi ihtiyaçlarını karşılayabiliyor hem de tarım ürünleri ülke genelinde sofralara ulaşıyor. Verimli ovaları, zengin ürün yelpazesi ve çiftçilerin emeğiyle Samsun, tarımsal üretimde adını giderek daha fazla duyurmaya devam ediyor.
Mevsimlere göre Samsun’un ürün takvimi
Samsun’da tarımsal üretim yılın dört mevsimine yayılmış durumda. İklim ve toprak yapısı sayesinde her dönemde farklı ürünler öne çıkıyor. İlkbahar aylarında taze sebzeler pazarlara inmeye başlıyor. Mart ve nisan aylarında ıspanak, marul ve taze soğan gibi yeşil ürünler bolca yetişiyor. Mayısla birlikte çilek, erik ve kiraz bahçeleri canlanıyor. Yaz ayları ise Samsun tarımının en hareketli dönemi. Haziran, temmuz ve ağustos aylarında domates, biber, patlıcan ve fasulye üretimi zirve yapıyor. Bu dönemde Bafra kavunu ve karpuz da sofraları süslüyor. Aynı zamanda şeftali ve nektarin bahçeleri meyve vermeye başlıyor. Sonbahar ayları fındık, üzüm ve elma hasadıyla öne çıkıyor. Eylül ayında fındık ocakları hareketlenirken, bağlarda üzüm toplanıyor. Ekim ve kasım ayları elma ve armut için en uygun zaman dilimi oluyor. Bu mevsimde lahana, karnabahar ve pırasa da tarlalardan pazarlara taşınıyor. Kış aylarında ise Samsun’un kışlık sebzeleri sofraları süslemeye devam ediyor. Aralık, ocak ve şubat aylarında lahana, pırasa, turp ve ıspanak en çok tüketilen ürünler arasında yer alıyor. Bu sayede Samsun, yılın her döneminde taze sebze ve meyve üretimiyle hem kendi ihtiyacını karşılıyor hem de çevre illere ürün gönderiyor.
